Ambtenaren in de grootste stad van Zuid-Afrika, Johannesburg, hebben voorgesteld om een belangrijke straat te vernoemen naar een Palestijnse vrouw die meer dan 50 jaar geleden betrokken was bij een kaping. Dit leidde tot kritiek van verschillende politieke partijen en de Joodse gemeenschap van de stad.
De gemeenteraad overweegt om de straat in het financiële district Sandton te vernoemen naar Leila Khaled, een Palestijnse militant en lid van de groep Popular Front for the Liberation of Palestine.
Khaled, die nu 80 jaar oud is, werd in 1969 berucht toen ze deel uitmaakte van een groep die een vlucht van Trans World Airlines kaapte op een vlucht van Rome naar Tel Aviv, Israël. Ze werd bekend als de eerste vrouw die een vliegtuig kaapte.
Ze was ook een van de twee mensen die het jaar daarop een vlucht van Israeli Airlines van Amsterdam naar New York City probeerden te kapen, waarbij de andere kaper dodelijk werd neergeschoten door luchtmaarschalken.
AP: “Israël beschouwt Khaled als een terrorist, maar ze wordt door Palestijnen en door sommigen in Zuid-Afrika die de Palestijnse zaak steunen, algemeen gezien als een held en vrijheidsstrijder. De PFLP is onderdeel van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie, de internationaal erkende vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Terwijl de belangrijkste PLO-factie, Fatah, het recht van Israël om te bestaan erkent, doet de PFLP dat niet, en beschouwen Israël, de Verenigde Staten en andere westerse bondgenoten van Israël het als een terroristische groepering.”
Zuid-Afrika heeft historisch gezien nauwe banden met de Palestijnen en heeft Israël beschuldigd van genocide in de oorlog in Gaza in een zeer gevoelige zaak die wordt behandeld door het hooggerechtshof van de Verenigde Naties. Zuid-Afrika en Israël hebben elkaar fel bekritiseerd over die zaak.
Khaled heeft Zuid-Afrika eerder bezocht.
De controverse over het hernoemen van de straat dateert uit 2018, toen het voor het eerst werd voorgesteld en naar verluidt leidde tot een vechtpartij tussen stadsbestuurders van Johannesburg, volgens lokale media destijds. Het werd aanvankelijk voorgesteld door Al Jama-ah, een pro-Palestijnse minderheidspartij in de raad van Johannesburg, en gesteund door het Afrikaans Nationaal Congres, de grootste politieke partij van Zuid-Afrika.
De naamswijziging wordt opnieuw overwogen en het publiek heeft tot medio oktober de tijd om bezwaar aan te tekenen.
De South African Zionist Federation zei volgens AP dat de voorgestelde wijziging deels gericht was op het feit dat het Amerikaanse consulaat in Johannesburg zich aan dezelfde straat bevindt, die nu Sandton Drive heet. SAZF-woordvoerder Rolene Marks zei dat het hernoemen van de straat "naar een mislukte terrorist met banden met een wereldwijd erkende terroristische organisatie" verdeeldheid zou zaaien in Zuid-Afrika.
Marks noemde het voorstel eerder ook "een belediging voor vredelievende Zuid-Afrikanen" en "opzettelijk provocerend" richting de Joodse gemeenschap van Johannesburg.
Sandton Drive is een belangrijke weg in het district Sandton, dat wordt beschouwd als de rijkste vierkante mijl van Afrika. Het was ook de locatie van verschillende pro-Palestijnse protesten in de afgelopen maanden buiten het Amerikaanse consulaat.
Fana Mkhonza, een raadslid voor de African Christian Democratic Party, een Zuid-Afrikaanse politieke partij die tegen het voorstel is, zei dat Khaled niet in aanmerking kwam om de straat naar haar te laten vernoemen, volgens het beleid van de stad. Zuid-Afrika heeft de afgelopen jaren enkele straten hernoemd om koloniale verwijzingen te verwijderen en de meerderheid van de zwarte bevolking van het land beter te weerspiegelen en te erkennen, met name degenen die vochten tegen het apartheidssysteem van blanke minderheidsregering dat in 1994 eindigde.
"Hoewel mevrouw Khaled gezien kan worden als een vrijheidsstrijder in een klein deel van de Zuid-Afrikaanse samenleving, is haar strijd voor de Palestijnse zaak, niet voor de ontwikkeling van Johannesburg," zei Mkhonza. "De ACDP ziet geen tolerantie, verzoening en vrede in de naam van deze voorgestelde persoon om Sandton Drive te vervangen."
Al Jama-ah zei dat het hernoemen van de straat solidariteit met het Palestijnse volk zou tonen en een erkenning zou zijn van hun strijd.
"Hoewel sommigen beweren dat we ons moeten richten op Zuid-Afrikaanse helden, moeten we internationale figuren die hebben gevochten voor rechtvaardigheid en vrijheid niet negeren," zei Thapelo Ahmad, de voorzitter van Al Jama-ah in Johannesburg en de voormalige burgemeester van de stad die oorspronkelijk de naamswijziging in 2018 voorstelde.
