Het nieuwe Strafwetboek gaat voortaan uit van acht strafniveaus, die elk dus bepalen hoe zwaar een misdrijf is en dus de bijhorende straf moet zijn.
Het nieuwe Strafwetboek belooft een combinatie van zwaardere straffen voor ernstige misdaden zoals seksueel geweld, terrorisme, spionage en geweld tegen politie en hulpverleners, maar ook meer flexibiliteit en maatwerk in de strafoplegging. Het oude Strafwetboek, dat stamt uit 1867 en gebaseerd is op de Code Napoléon uit 1810, voldeed niet meer aan de hedendaagse maatschappelijke normen en behoeften. Het was verouderd en complex, met straffen die niet altijd evenredig waren aan de ernst van de misdrijven.
Een werk van jaren
Het nieuwe Strafwetboek is een lang proces geweest, dat al begon in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw, maar pas echt vorm kreeg vanaf 2015 onder minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Een commissie van strafrechtexperten heeft de basis gelegd voor de herziening, en onder voormalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) zijn deze inspanningen voortgezet. Na goedkeuring door de ministerraad en de commissie Justitie van het federaal parlement is het nieuwe Strafwetboek nu ook door de meerderheid in de Kamer goedgekeurd.
Acht strafniveaus
Het nieuwe Strafwetboek introduceert acht strafniveaus, waardoor de bestraffing van misdrijven eenvoudiger en transparanter wordt. Daarnaast zijn er verzwarende bestanddelen die de strafmaat kunnen verhogen, afhankelijk van de omstandigheden van het misdrijf. Het uitgangspunt is dat gevangenisstraf niet langer de enige oplossing is, maar dat rechters meer mogelijkheden hebben om straffen op te leggen die passend zijn voor het specifieke misdrijf en rekening houden met de situatie van dader, slachtoffer en samenleving.
VRT NWS
Vloeken op de koning
Verschillende misdrijven zijn aangepakt en strenger bestraft in het nieuwe Strafwetboek. Zo zijn seksueel geweld, intrafamiliaal geweld, ecocide, terrorisme en geweld tegen mensen met een maatschappelijke functie zoals politieagenten zwaarder bestraft. Daarnaast zijn er nieuwe misdrijven toegevoegd, zoals aanzetten tot zelfdoding en spionage. Enkele verouderde misdrijven zijn geschrapt, waaronder majesteitsschennis en bepaalde overtredingen met betrekking tot adellijke titels en munten.
Het nieuwe Strafwetboek biedt een moderner en effectiever kader voor de strafrechtelijke handhaving in België, met een betere afstemming van straffen op de ernst van de misdrijven en de behoeften van de samenleving.
