“Lange en trage procedures zijn een schending van mensenrechten.”
België moet echt werk gaan maken van snellere rechtszaken. De huidige trage procedures van justitie zijn namelijk een regelrechte schending van de mensenrechten. Dat zegt het Federaal Mensenrechteninstituut, dat een dringende oproep heeft gedaan aan het Comité van Ministers van de Raad van Europa.
België is al vier keer op de vingers getikt door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, de laatste keer in september 2023. De oorzaak? De ellenlange procedures en de gigantische achterstand bij de rechtbanken. Vooral in Brussel is de situatie nijpend, met name bij het hof van beroep en de familierechtbank, aldus het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM).
“Een rechtszaak die vandaag begint, kan bij sommige rechtbanken zomaar tien jaar of langer duren,” zegt Martien Schotsmans, directeur van het FIRM in ‘Het Laatste Nieuws’.. “Hoe wordt een erfenis verdeeld? Wat als je problemen hebt met de aankoop van een huis? Wat zijn de juridische gevolgen van een scheiding? Het is om te huilen dat mensen jarenlang moeten wachten op een beslissing in dit soort zaken.”
Tekort aan Rechters
Volgens een meting van het College van de hoven en rechtbanken zou het aantal rechters bijna verdubbeld moeten worden om de werklast te verminderen. Concreet betekent dat een tekort van maar liefst 700 rechters. “De overheid moet meer investeren in personeel en middelen voor justitie. Het beroep van magistraat moet aantrekkelijker worden gemaakt,” zegt Schotsmans. “Maar in plaats van in justitie te investeren, ontwikkelt de overheid nieuwe maatregelen en sancties, zoals GAS-boetes of de onmiddellijke minnelijke schikking.”
Een Riskante Trend
Het FIRM is bezorgd over deze trend: de GAS-boetes en onmiddellijke minnelijke schikking geven gemeentes de mogelijkheid om bepaalde overtredingen te bestraffen zonder tussenkomst van een rechter. “Zonder rechter is de kans groter dat mensen onterecht of te zwaar gestraft worden zonder zich te kunnen verdedigen, en dat het recht op een eerlijk proces dus niet gerespecteerd wordt,” zegt Schotsmans. “De regering mag een mensenrechtenschending niet proberen op te lossen met een andere schending.”
