De documentaire Wie heeft Christine Van Hees vermoord? op RTBF blikt terug op deze verschrikkelijke tragedie die België begin 1984 door elkaar schudde. Een RTBF-coproductie op La Une en in herhaling op Auvio. Christine Van Hees woonde in Etterbeek. Ze werd geboren op 6 april 1967.
De zaak Christine Van Hees betreft een zestienjarig Belgisch meisje uit Oudergem dat op 13 februari 1984 om het leven werd gebracht. Ze werd voor het laatst gezien op de avond voor haar dood. Haar lichaam werd gevonden in een verlaten champignonkwekerij in haar woonplaats. Het onderzoek sleepte zich vele jaren voort, maar had in 2014, toen de zaak verjaarde, geen resultaat opgeleverd.
Op de avond van maandag 13 februari 1984 werd de brandweer opgeroepen om in te grijpen bij een brand in een voormalige in onbruik geraakte champignonkwekerij in Oudergem, vlakbij de huidige campus van de VUB. In de kelder van het gebouw, aan het einde van een rokerige gang, vinden ze het levenloze en verminkte lichaam van Christine, die 24 uur eerder als vermist was opgegeven. Ze werd verkracht en doodgemarteld.
Terwijl de ene ploeg het verlaten herenhuis doorzoekt, daalt de andere met zaklampen af in de kelder. Luitenant Vanden Berghen behoort tot de tweede ploeg. 'We zagen een smeulende stapel houten kistjes. Omdat het vuur bijna was uitgedoofd, schopten we ertegen.' Wat dan tevoorschijn komt, zal voor eeuwig op het netvlies van de brandweerman gebrand blijven. Hij ziet een verkoolde menselijke romp. Een deel van het hoofd is weggebrand. Van handen en voeten blijft weinig over. 'Het was een meisje. Ze lag op haar buik, ze was naakt. Armen en benen waren aan elkaar gebonden met ijzerdraad, dat ook rond haar hals zat gedraaid. Haar benen waren naar achteren gebogen. Verschrikkelijk.'
In de smeulende hoop vinden de deskundigen van het Brusselse parket wat persoonlijke bezittingen van het slachtoffer: juwelen, verkoolde stukjes van een T-shirt, een bh. De speurders staan voor een raadsel. Hun eerste indruk is dat het slachtoffer uit vrije wil met haar moordenaars is meegegaan. Voor het gezelschap in de kelder afdaalde, is het slachtoffer blijkbaar nog in het huis geweest waar de eerste brandhaard was ontdekt. Ook daar zijn voorwerpen gevonden die verband lijken te houden met de moord.
Vader Pierre: “'Christine was een knap meisje dat in de scouts zat, zwom en schaatste. Een puber met wie alles goed ging.’
Die 13de februari 1984 zaten Pierre en Antoinette in Etterbeek naar de nieuwsuitzending van RTL te kijken waarin de gruweldood van een jong pubermeisje het hoofdpunt is. 'We maakten ons meteen zorgen, want Christine was de nacht voordien niet thuisgekomen. En dat was niet van haar gewoonte.'
Niet veel later kreeg Pierre een eerste keer een speurder aan de lijn.
De gruwelijke plaats delict schokte heel België en de zaak haalde de krantenkoppen. In de loop der jaren ontstaan er verschillende hypotheses: punkmilieu, satanische sekte, Marc Dutroux en zelfs de Bende van Nijvel.
BENDE VAN NIJVEL
De naam die de dossiers verbindt, is die van Nicolas Lebon (ook Le Bon of le Bon), wiens zus werkte in de keukens van de herberg in Beersel die in december 1982 door de Bende werd overvallen.
Lebon vluchtte in 1988 naar Zwitserland. Volgens La Dernière Heure duikt zijn naam op in een rapport uit 1997 over het onderzoek naar de moord op Christine Van Hees, waarin een getuige aangeeft dat hij de dader moet kennen... Hij zal niet meer spreken, hij overleed in 2013...
Nicolas Lebon, geboren op 25/11/64, woonde begin jaren '80 in Lembeek en was kok van opleiding. Zijn zus heeft in de Auberge du Chevalier gewerkt tussen februari 1981 en september 1982. Eind december 1982 werd dit restaurant overvallen door de Bende van Nijvel.
DUTROUX
Volgens X1, die beweert getuige geweest te zijn van de weerzinwekkende feiten, was Van Hees 'in opleiding' bij niemand minder dan Michel Nihoul. De rest van het gezelschap die avond zou men bezwaarlijk goed gezelschap kunnen noemen: naast Nihoul zouden ook Bouty, Dutroux, Weinstein en Martin van de partij geweest zijn.
De versie van X1 blijkt op bepaalde punten preciezer dan het oude dossier. Daarin heet het meerdere keren dat Christine Van Hees met prikkeldraad is vastgebonden. In de meeste krantenartikelen was eveneens sprake van prikkeldraad. 'Niet waar', zegt X1. 'Het was een elektrische kabel waarvan het omhulsel is gesmolten.' De speurders trekken naar de griffie van het Brusselse parket en vinden de kabel. Het is... een elektrische kabel waarvan het omhulsel is gesmolten.
PUNKS
Volgens een tip van een informant echter zou Van Hees door een bende Brusselse punks om het leven zijn gebracht tijdens een satanisch ritueel. Leider van die punks: ene VDB. Een stoet van namen en pseudoniemen passeert de revue vooraleer o.a. de toen negentienjarige Serge Clooth, bijgenaamd 'De Irokees' wordt opgepakt.
Clooth, die uiteindelijk drie jaar in voorhechtenis zal zitten, verklaart op 28 september 1984 aan de speurders dat Van Hees op de hoogte zou zijn geweest van 'een aanval op een op een kazerne, in Oostende of in Vielsalm', en de aldaar buit gemaakte wapens zouden worden gebruikt voor hold-ups. Volgens Clooth zou dit de reden geweest zijn waarom Van Hees het eeuwige zwijgen werd opgelegd. Volgens andere getuigen, en een brief van Van Hees zelf, zou ze in de periode voorafgaand aan de moord omgang hebben gehad met een jonge paracommando, die Goossens zou heten. Getuige Thierry D. heeft het over een 'politieke moord'.
ENGELAND
Speurders trekken in 2011 naar Engeland om vijftien leden van een muziekband te ondervragen die destijds op de VUB-campus in Elsene rondliepen. Niet ver van de crime scene. Er werden ook DNA-stalen afgenomen. De rockabillygroep had naar verluidt zeer brutale initiatierituelen, en de kans bestond dat zo'n ritueel Christine Van Hees fataal was geworden.
Maar geen van deze theorieën werd bevestigd en de zaak werd in 2014, 30 jaar na de feiten, verjaard.
Dankzij exclusieve getuigenissen en nieuwe details over deze cold case, die een van de donkerste in onze geschiedenis is, is het een interessante docu. Dankzij de reconstructies en uitzonderlijke archiefbeelden dompelt deze RTBF-coproductie ons ook volledig onder in de Belgische samenleving van de jaren 80 en 90.
foto RTBF via Vers l’avenir - FB Lebon RV via forum BVN
