Kilometerheffing wordt een vijfde duurder.
De Vlaamse regering trekt de teugels strak aan voor vrachtwagens die nog steeds rondtoeren met vervuilende motoren. De kilometerheffing gaat namelijk de hoogte in, met maar liefst twintig procent meer kosten tegen 2029. Een maatregel die niet enkel bedoeld is om de wegen te ontlasten, maar vooral om het Vlaamse kasboekje verder aan te vullen. Het idee is simpel: wie het meeste vervuilt, betaalt ook het meest. Voor wie denkt dat ze dit laconiek langs zich heen kunnen laten glijden, zullen de stijgende cijfers een onaangename verrassing zijn.
Niets nieuws onder de zon
De plannen voor deze verhoging zijn geen nieuwigheid. Sinds de invoering van de kilometerheffing in 2016 heeft Vlaanderen al flink wat geld in de pot kunnen stoppen: dit jaar alleen al goed voor een stevige 622 miljoen euro. Maar er zou nog nog rek op zitten, en dat wil de regering-Diependaele duidelijk maximaal benutten. Vanaf volgend jaar wordt de heffing geleidelijk aan opgedreven, met als einddoel een jaarlijkse opbrengst van 140 miljoen euro extra tegen 2029. Een strategische stap die ongetwijfeld voor gemor zal zorgen in de transportsector, maar wel cruciaal is om de Vlaamse begroting enigszins in balans te houden.
Nachtwerk voor de vrachtwagen? De sector twijfelt
Vlaanderen gooit met deze hervorming niet enkel de tarieven omhoog, er komt ook een poging om nachtelijk transport aantrekkelijker te maken. Volgens het regeerakkoord zou een verschuiving van de goederenstromen naar de nacht moeten helpen om de dagelijkse verkeerschaos te verzachten. Een goedbedoelde poging, maar in de praktijk klinkt de transportsector niet bepaald enthousiast. De logistieke keten moet immers volledig herbekeken worden, en dat is geen sinecure. “Het is een mooi idee in theorie, maar weinig realistisch,” zegt Isabelle De Maegt van Febetra in ‘De Tijd’. Bedrijven rijden nu al zoveel mogelijk ‘s nachts, maar wachten bij gesloten deuren van bedrijven kost hen kostbare tijd. Het plaatje klopt dus niet helemaal.
Groene ambities? Nog een lange weg te gaan
De Vlaamse regering probeert ook tegemoet te komen aan de groeiende roep om milieuvriendelijkere alternatieven. Onder de nieuwe regels zullen de meest vervuilende vrachtwagens fors meer betalen, en wie voor elektrisch gaat, krijgt een duwtje in de rug. Zero-emissievoertuigen kunnen voorlopig nog op een stevige vrijstelling rekenen, al wordt die vanaf 2026 wel afgebouwd. Maar dat elektrische vrachtwagens hét alternatief worden, dat lijkt nog veraf. De prijzen van zo’n groene krachtpatser zijn immers nog twee tot drie keer hoger dan die van een klassieke diesel. Als Vlaanderen écht een verschuiving wil naar duurzamer transport, moet er dus méér gebeuren dan enkel wat belastingkortingen.
En wat met de files?
Als het aan werkgeversorganisatie Voka ligt, mag Vlaanderen gerust nog een stapje verder gaan. Zij pleiten al langer voor een slimme kilometerheffing die niet enkel vrachtwagens viseert, maar álle voertuigen. Zowel personenwagens als bestelwagens zouden volgens hen beter belast worden naargelang het tijdstip en de locatie waarop ze de weg op gaan. Hoe dan ook, congestie blijft een groot probleem in Vlaanderen, en zonder ingrijpende maatregelen zal daar niet snel verandering in komen. Eric Laureys van Voka is duidelijk: "De enige manier om het verkeer te sturen, is door iedereen te laten betalen naar gebruik." Tot nu toe heeft de Vlaamse regering echter haar vingers niet willen branden aan rekeningrijden voor alle weggebruikers, en dat lijkt ook in de nabije toekomst zo te blijven.
Eén Vlaanderen, drie tolsystemen
Ondertussen blijft de transportsector ook worstelen met de wirwar aan tolsystemen binnen ons eigen land. Vlaanderen, Wallonië en Brussel hebben elk hun eigen systeem, met indexeringen die op verschillende momenten plaatsvinden. Dit zorgt voor kopzorgen bij vervoerders, die moeilijk kunnen onderhandelen over prijzen met hun klanten. Febetra en andere transportfederaties hopen op een harmonisering van deze regels, maar voorlopig lijkt dat nog toekomstmuziek.
(Foto: Shutterstock)
