Dermagne (PS): “Dat het bouwbedrijf geen gevolgen koppelt aan wat is gebeurd, is niet te vatten. Het is misdadig.”
Twee jaar geleden stortte in Antwerpen (Nieuw) Zuid een school in aanbouw in. Vijf arbeiders lieten daarbij het leven, negen anderen raakten gewond. Naar de oorzaak wordt nog altijd gezocht, maar iedereen met gezond verstand wijst in de richting van het systeem met onderaannemingen. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) wees meteen na het ongeval al in die richting. Het was geweten dat er op de werf in Nieuw Zuid in de loop van de bouwwerken extreem veel aanpassingen aan het originele plan waren gebeurd. "Of die altijd even nauwkeurig door de onderaannemers zijn uitgevoerd, is maar de vraag", vroeg Verlinden zich toen af.
Sinds 2017 is het wettelijk verboden om met meer dan drie niveaus aan onderaannemingen te werken. Maar de opdracht van de school viel nog binnen de oude wetgeving. Bouwpromotor Democo deed dus wettelijk niets verkeerd. En doet dat twee jaar naar de ramp in Antwerpen ook niet met een nieuw gigaproject in Gent, waarvoor de opdracht eveneens voor 2017 is gegeven.
In de krant ‘Het Laatste Nieuws’ legt een ex-werknemer(anoniem) van het prestigeproject in Gent uit wat het structurele probleem is. Hij stapte op omdat hij zich niet meer kon verzoenen met de onveilige omstandigheden. We citeren: “Democo sluit contracten af met die aannemers en betaalt ze om werken uit te voeren. Maar die bedrijven schakelen op hun beurt ook onderaannemers in, enzovoort. Zo gaat het tot wel vijf à zes niveaus diep. Alleen, elke partij houdt telkens een deel van het geld bij, en op het einde van die keten blijft er bijna niets meer over, waardoor de onderste bedrijven quasi niets meer overhouden. Daar zie je dat er veel gaan frauderen om toch nog iets te verdienen. Pure uitbuiting.”
Er is nog zo weinig vet op de soep dat onderaannemers van onderaannemers short cuts moeten nemen, willen ze nog iets kunnen verdienen. En dat zorgt voor onveilige en gevaarlijke situaties. Bij de bouw van de school in Antwerpen wist Democo niet exact welke onderaannemers er op hun werf aan de slag waren.
“Werd er dan geen enkele les getrokken uit de ramp in Antwerpen waarbij vijf bouwvakkers het leven lieten?”, vraagt Peter Mertens (PVDA) zich af. “Dit is volstrekt onverantwoord. Het onoverzichtelijk kluwen van ontelbare onderaannemingen en een gebrek aan controle zet de deur open voor sociale dumping en brengt de veiligheid van de werknemers in gevaar.” Werken aan de laagste prijzen dus, illegale werknemers en onbekwame onderaannemers die slecht werk afleveren, volgens de getuigenis in 'Het Laatste Nieuws'. “Ik wou niet op mijn geweten hebben dat daar morgen een deel zou instorten, of dat een ongeval zou gebeuren, met personeel, waar er geen controle op was”, aldus nog de ex-medewerker van Democo.
Minister van Werk en Economie Pierre-Yves Dermagne (PS) noemt het "misdadig" dat bouwbedrijf Democo geen gevolgen koppelt aan wat is gebeurd in Antwerpen.
Volgens Democo is er echter geen vuiltje aan de lucht. Zij beweren – in een antwoord aan HLN – dat ze steeds weten wie er waar aan de slag is. “Democo steekt geld en energie in het inbouwen van efficiënte controlemechanismen om ervoor te zorgen dat sociale dumping geen weg vindt naar haar werven en eventuele fraude van actoren lager in de keten onmiddellijk aan banden kan worden gelegd.” Volgens het bouwbedrijf is het ‘normaal’ dat ervoor dergelijke complexe bouwprojecten van lange duur zoveel onderaannemers aan de slag zijn.
