De overheid bedient zich van “onbewuste processen” om een boodschap over te brengen.
Wanneer je iemand wilt overtuigen van je gelijk, en je gebruikt in je zin “je zal het ongetwijfeld met mij eens zijn”, dan is het verdomd moeilijk voor de ander om tegen je bewering in te gaan. Het is een voorbeeld van ‘Neuro Linguïstisch Programmeren’ (NLP), de wetenschap die zich bezighoudt met het bewust maken van onbewuste processen. De kunst van de verborgen boodschap, zeg maar.
Igor van Kaam, NLP-trainer en schrijver, analyseert al een tijdje de persconferenaties van de overheid en zegt dat “de kijker constant wordt gehypnotiseerd”. Van Kaam erkent dat ‘hypnose’ een zwaar woord is, maar eigenlijk betekent hypnotiseren volgens hem ‘het wegnemen van weerstand’.
In de ideale wereld wordt NLP gebruikt om ongewenst gedrag te veranderen, maar wanneer beleidsmensen het gaan hanteren, krijgt het een zweem van ‘misbruik’. Je kan er misschien nog aan twijfelen of ze het bewust gebruiken, maar dàt ze het gebruiken staat vast. “De meest gebruikte technieken die de tekstschrijvers van de persconferenties gebruiken, zijn oorzaak-gevolg redeneringen, loze stellingen, metaforen, quotes en gedachtenlezen”, aldus Van Kaam in een interview met ‘Socinet.nl’. Uit de analyse van de communicatie van de overheid blijkt dat NLP-technieken wel degelijk worden gebruikt. Niet alleen de truc van het ‘u zal het mij eens zijn ‘, maar ook ritme – zoals ‘testen, testen, testen’ – en metaforen worden veel gebruikt. “De metaforen gebruiken ze vooral om van het coronavirus iets levends te maken. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat ‘omikron zich niet tegen laat houden’ of ‘corona nog onder ons is’. Terwijl iedereen weet dat een virus geen eigen leven leidt!”
Volgens de Nederlandse onderzoeker is de belangrijkste info vaak wat er niet gezegd wordt. Zo missen we volgens hem consistent de info over het aantal mensen dat van corona is genezen, of een profiel van de gemiddelde patiënt in het ziekenhuis. “Bijna alle coronapatiënten op de IC hebben onderliggend lijden. Dit wordt niet verteld, waardoor het lijkt alsof iedereen zomaar in het ziekenhuis kan belanden.”
De analysevideo’s van Igor van Kaam zijn te vinden op het YouTubekanaal ‘University of Me’.