Na een lange en complexe periode van onderhandelingen is er eindelijk witte rook op het Martelaarsplein: de Vlaamse regeringsonderhandelingen zijn afgerond. Na 111 dagen intensieve gesprekken hebben de N-VA, Vooruit en CD&V een akkoord bereikt over het hoe ze Vlaanderen de komende jaren gaan besturen.
Het was een lange nacht. Om 5 uur deze ochtend, na een marathonzitting die meer dan 16 uur duurde wist formateur Matthias Diependaele (N-VA) te vertellen dat alle partijen genoeg water bij de wijn hebben kunnen doen.
De laatste loodjes
De kabbelden de voorbije weken voort en kwamen tot een climax in de nacht van vrijdag op zaterdag. Onder leiding van partijvoorzitters Bart De Wever (N-VA), Conner Rousseau (Vooruit) en Sammy Mahdi (CD&V) werden de laatste knelpunten behandeld.
Het controversiële hoofddoekenverbod in het onderwijs en administratieve overheidsfuncties, het afschaffen van de provinciebesturen, en het verkleinen van het Vlaams Parlement. Ook de uitbreiding van praktijktesten op de woningmarkt stond op de agenda.
Een ambitieus akkoord
Matthias Diependaele, de aankomende minister-president, sprak vol ambitie over de toekomst van Vlaanderen. "We hebben de ambitie om van Vlaanderen een nog betere plek te maken om te wonen, te werken en te leven," klonk het. De regering zal zich profileren als een "warme regering", met aanzienlijke investeringen in welzijn, onderwijs, openbaar vervoer en infrastructuur.
Vooral op het gebied van welzijn werden er grote toezeggingen gedaan, mede op aandringen van CD&V en Vooruit, zoals meer middelen voor ouderenzorg, kinderopvang en gehandicaptenzorg.
De N-VA wist ook belangrijke punten binnen te halen. Zo wordt er stevig geïnvesteerd in infrastructuur, onderzoek en ontwikkeling. Daarbovenop is er afgesproken dat de Vlaamse begroting tegen 2027 in evenwicht moet zijn. In de komende jaren zullen ook successie- en registratierechten worden verlaagd, wat voor veel Vlamingen goed nieuws is.
Strenger onderwijs en strakkere begroting
Maandag bereikte de regering al een akkoord over de begrotingsplannen voor de legislatuur. Belangrijke maatregelen omvatten een verlaging van de registratierechten voor een eerste woning naar 2 procent en een daling van de erfbelastingen. Daar tegenover staat dat dienstencheques 30 procent duurder worden en bezitters van een elektrische wagen vanaf nu verkeersbelasting zullen betalen.
Op de doelgroepenkorting, die werkgevers aanmoedigt om mensen met een handicap in dienst te nemen, wordt dan weer bespaard. De jobbonus zal ook verdwijnen als er op federaal niveau een fiscale hervorming komt die de lasten op arbeid verlaagt.
Het beleid in het onderwijs wordt dan weer strenger strenger. Hier wilde N-VA haar slag binnenhalen door een smartphoneverbod voor kinderen in de lagere school en zullen ouders die weigeren Nederlands te leren, hun schoolbonus uit de kinderbijslag verliezen.
Deze maatregel is bedoeld om de integratie en kennis van het Nederlands te bevorderen. Verder komt er een betere en ersnelde doorlichting van scholen die slecht presteren op centrale toetsen, wat bij moet dragen aan een strenger en resultaatgerichter onderwijsbeleid.
Strijd om de ministerposten
Nu de grote knopen doorgehakt zijn, rest er nog de verdeling van de postjes. De strijd om de zwaarste posten, Onderwijs en Welzijn, is nog niet beslecht. Vooruit en CD&V vinden dat de N-VA een prijs moet betalen voor het minister-presidentschap en dat zij ook recht hebben op belangrijke ministerposten. En wij vinden eerlijk gezged dat Ben Weyts echt wel genoeg het onderwijs om zeep geholpen heeft.
De N-VA, daarentegen, wijst op haar omvang in het parlement en vindt dat zij als eerste een post mag kiezen.
