Aanklager Jack Smith wil Donald Trump nog snel even beschadigen voor zijn inauguratie.
In de verhitte nasleep van de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft Jack Smith - de voormalige speciale aanklager belast met twee federale strafzaken tegen Donald Trump - een explosief slotrapport gepubliceerd. In dat rapport claimt Smith dat er “voldoende bewijs” was om Trump te veroordelen, mocht de zaak niet zijn gestaakt. Er was beleidsregel binnen het ministerie van Justitie die als achterpoortje diende om de vervolging van zittende presidenten uit te sluiten. Nu Trump op het punt staat opnieuw ingezworen te worden als president, krijgt het rapport extra gewicht en wakkert het nieuwe politieke spanningen aan.
De zaken tegen Trump: verkiezingen en geheime documenten
Jack Smith werd in 2022 aangesteld om toezicht te houden op twee strafrechtelijke onderzoeken naar Donald Trump. De eerste zaak betrof Trumps pogingen om zijn verkiezingsnederlaag in 2020 ongedaan te maken, een kwestie die de Amerikaanse democratie op zijn grondvesten deed schudden. De tweede zaak draaide om het illegaal achterhouden van geheime overheidsdocumenten op Trumps landgoed Mar-a-Lago, een schandaal dat internationaal de krantenkoppen haalde.
Volgens Smiths rapport was het bewijs in de zaak rond de verkiezingsnederlaag “voldoende voor een veroordeling.” De aanklager benadrukt dat de stopzetting van de zaak niets te maken had met de kwaliteit van het bewijs, maar met politieke en juridische beperkingen. “Dit rapport maakt duidelijk dat onze vervolging niet voortgezet kon worden door een beleidsregel, niet door een gebrek aan feiten of ernst van de zaak,” schrijft Smith.
In de zaak rond de geheime documenten blijft een groot deel van het rapport voorlopig geheim. Een rechter in Florida heeft bepaald dat dit deel niet mag worden gedeeld met het Amerikaanse Congres. De hoorzitting over de openbaarmaking daarvan volgt later deze maand.
Trumps woede-uitbarsting: “Een wanhopige heksenjacht”
De publicatie van het rapport was koren op de molen van Donald Trump, die het document op zijn platform Truth Social met vuur en vlam afbrandde. Donald verlaagt Smith tot een “wanhopig gestoorde aanklager” en beschuldigt hem ervan “nepbevindingen” te publiceren midden in de nacht. Nja, als de vos de passie preekt…
Trump ging nog een stap verder door Smith te beschuldigen van het vernietigen van ontlastend bewijsmateriaal. “Hij was te zwak om zijn zaak af te ronden vóór de verkiezingen. En kijk wat er is gebeurd: ik heb overweldigend gewonnen. De kiezers hebben gesproken!”
De retoriek van Trump past in zijn beproefde strategie om zichzelf te positioneren als slachtoffer van een politieke heksenjacht, een tactiek die hem alsmaar populairder maakt bij zijn aanhangers.
De politieke implicaties
Het rapport van Smith is meer dan een juridische voetnoot. Het werpt een schaduw over Trumps hernieuwde ambtstermijn, nog voordat die begonnen is. Critici wijzen erop dat de kwestie niet alleen gaat over mogelijke criminele overtredingen, maar ook over de bredere vraag hoe democratische principes in de VS onder druk staan.
De beschuldigingen rond de verkiezingen van 2020 blijven een splijtzwam in de Amerikaanse samenleving. Trump en zijn bondgenoten blijven beweren dat de verkiezingen “gestolen” waren, ondanks talloze onderzoeken en juridische uitspraken die het tegendeel aantonen. Smiths conclusie dat er “voldoende bewijs” was om Trump te veroordelen, verdiept deze verdeeldheid alleen maar.
Wat nu?
De bekendste narcist ter wereld staat op het punt om zijn tweede ambtstermijn te starten. Voor zijn tegenstanders is het document van Smith een bewijs van corruptie en machtsmisbruik. Voor zijn aanhangers is het niet meer dan een laatste wanhoopspoging van het “establishment” om hun grote leidsman te ondermijnen.