Iedereen gelijk voor de wet, maar sommigen zijn gelijker dan de anderen.
Gerechtsdeurwaarders maken zelden vrienden bij hun ‘klanten’. Het is dan ook geen beroep dat in de lagere school op het dromenlijstje der scholieren staat. Gerechtsdeurwaarders geven je vaak het gevoel dat ze almachtig zijn. Streng ook. Maar ook deze heren – het zijn meestal mannen – durven al eens naast de spreekwoordelijke pot pissen. Een tijdje geleden schreven we over een Oost-Vlaamse deurwaarder die woekerinteresten vroeg en daar slechts een milde straf voor kreeg. De tuchtcommissie legt zelden of nooit een sanctie op aan almachtige deurwaarders. Mensen pluimen die financieel en sociaal extreem kwetsbaar zijn, is wraakroepend. Maar als je de titel deurwaarder op je briefhoofd mag schrijven, wordt er blijkbaar niet erg zwaar aan getild.
Nu goed, het is weer van dat. Een Vlaamse gerechtsdeurwaarder die verdacht wordt van financiële malversaties bij het innen van belastinggelden, heeft zijn juridische probleem opgelost met een minnelijke schikking. Frank S. (58) was jarenlang actief in de Brusselse financiële wereld en wist dankzij een stevige som geld een rechtszaak en een strafblad te vermijden. Hoewel hij door Justitie wordt ontzien, blijft zijn beroepsgroep minder vergevingsgezind. Een schorsing van zes maanden is het verdict. Nu ja, heem erg is dat niet. Erger is dat deze sjoemelaar straks weer aan je bel mag trekken met zijn ingestudeerde pokerface.
Een job met macht en verleiding
Frank S. is een gerechtsdeurwaarder met tien jaar ervaring bij de FOD Financiën. Hij stond ooit bekend als een modelprofessional. De sjoemelaar mocht achterstallige belastingen innen bij Brusselse bedrijven, vaak met een stevige schuldenspiraal. Maar achter de schermen bleek Frank S. er zelf niet vies van te zijn om een graantje meepikken.
Volgens een bron dicht bij het onderzoek ontdekte Financiën al in 2020 onregelmatigheden in zijn werkwijze. "Wanneer bedrijven per ongeluk een dubbele betaling deden of een te hoog bedrag overschreven, hield Frank S. het overschot systematisch achter," lezen we in ‘Gazet Van Antwerpen’. Het geld belandde op een persoonlijke rekening, verpakt in een melange van valse facturen en creatieve boekhouding. “Die dubbele betalingen gebeuren vaker dan je zou denken. Veel bedrijven hebben hun administratie niet op orde door de hoge schuldenlast,” aldus GVA.
Een onderzoek met verrassende vondsten
Toen de FOD Financiën op 27 oktober 2020 een strafklacht indiende, liet het Brussels parket er geen gras over groeien. Een speurdersteam doorzocht het kantoor van Frank S. en nam een schat aan bewijsmateriaal in beslag: computers, gsm’s, en stapels dossiers. Maar dat was nog niet alles. Tot ieders verbazing trof men ook wapens aan op de werkplek van de deurwaarder. Moet kunnen, niet, voor iemand die geacht wordt de wet te handhaven.
Begin 2024 werd het gerechtelijk onderzoek afgerond. Het bewijs leek overweldigend: Frank S. had zich wel degelijk schuldig gemaakt aan financiële inbreuken. Maar ach, Frank de sjoemelaar mocht zich van Justitie vrijkopen.
Minnelijke schikking: een dure maar efficiënte oplossing?
Het Brussels parket bevestigde onlangs dat Frank S. een verruimde minnelijke schikking heeft getroffen. Voor een onbekend bedrag kocht hij zijn proces af, een optie die sinds 2011 mogelijk is dankzij de veelbesproken afkoopwet. “Dit soort regelingen bespaart het parket tijd en middelen.” En als we dat niet geloven is er deze nog: “Met een overvolle agenda kiest men liever voor een snelle afhandeling dan een slepend proces.”
De exacte som die Frank S. betaalde, blijft lekker geheim, maar in de wandelgangen valt het cijfer “meerdere honderdduizenden euro’s". Je moet ze maar hebben liggen. Volgens het systeem van de afkoopwet betalen verdachten vaak zo’n 60 procent van het bedrag dat ze schuldig waren. Sinds de invoering van de wet hebben 1.847 verdachten samen al 550 miljoen euro betaald om strafrechtelijke vervolging te vermijden.
Een systeem dat vragen oproept
De zaak-Frank S. roept opnieuw vragen op over de afkoopwet. Critici stellen dat het systeem een "klassenjustitie” creëert. Eerlijk? We slagen er niet in om het anders te zien. Verdachten met diepe zakken ontlopen hun straf, terwijl minder gefortuneerden de volle laag krijgen. Het signaal dat hiermee wordt gegeven, is op zijn zachtst gezegd zorgwekkend, en heeft weinig met rechtvaardigheid te maken.