De meeste dromen zijn bedrog.
Het begon als een nobel streven: bedrijven wereldwijd zouden de strijd aangaan tegen de opwarming van de aarde. Maar inmiddels is de realiteit een pak weerbarstiger. Steeds meer bedrijven, ook in België, schroeven hun klimaatambities terug of trekken hun engagementen volledig in. Hoe serieus moeten we die groene beloftes nog nemen?
De zoveelste groene illusie?
Ooit was het Science Based Target Initiative (SBTI) dé gouden standaard voor bedrijven die serieus werk wilden maken van hun klimaatdoelen. Opgericht na het klimaatakkoord van Parijs in 2015, moest het initiatief ervoor zorgen dat de loze beloftes en het greenwashing de wereld uit zouden worden geholpen. Meer dan 9.000 bedrijven engageerden zich om wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen te formuleren die de opwarming van de aarde onder de cruciale 2 graden Celsius zouden houden. Mooi op papier, maar nu blijkt het slechts een zoveelste illusie.
Als de realiteit in de weg zit
Vandaag moeten we vaststellen dat al 500 bedrijven – waaronder zeven Belgische zoals Belfius, Infrabel en Vandemoortele – hun beloftes hebben ingetrokken of door het SBTI aan de deur zijn gezet. De hoge ambities botsen keer op keer op een taaie realiteit. Zo hebben de betrokken Belgische bedrijven excuses te over: de regels van het SBTI zouden te rigide zijn, de energiecrisis heeft de groene droom een klap gegeven, en ga zo maar door. Belfius, bijvoorbeeld, klaagt dat het onrealistisch is om de koolstofintensiteit van hun woonkredieten met de helft te verminderen tegen 2030. Volgens hen zou dat ten koste gaan van de 'bescheiden huishoudens'. Een nobel argument, maar wat blijft er dan over van die groene beloften?
CO₂-compensatie: aflaat voor grote vervuilers?
Dan is er nog het verhaal van CO₂-compensaties. Bedrijven die hun uitstoot niet kunnen of willen verminderen, kopen simpelweg hun zonden af door ergens anders bomen te laten planten of andere bedrijven te betalen om CO₂ uit de lucht te halen. Maar hoe effectief zijn die compensaties eigenlijk? Onderzoek van het SBTI zelf suggereert dat slechts 12 tot 33 procent van die koolstofkredieten werkelijk leidt tot de beloofde reductie. Dus terwijl Brussels Airlines-ceo Dorothea von Boxberg beweert dat de luchtvaart zonder deze aflaatbrieven haar doelen niet kan halen, rijst de vraag: zijn we bezig met echte klimaatmaatregelen of met een slimme boekhoudtruc?
Op weg naar greenwashing 2.0?
Binnen het SBTI zelf woedt ondertussen een interne strijd over hoe streng de regels moeten zijn. De raad van bestuur wil de normen versoepelen, een stap die leidde tot een opstand binnen de organisatie en het ontslag van de ceo. Met nieuwe financiers zoals het Bezos Earth Fund en The Ikea Foundation aan boord, groeit de druk om bedrijven meer ruimte te geven. Maar de grote vraag is: waar eindigt dat? Als de lat te laag wordt gelegd, dreigt het SBTI zijn geloofwaardigheid volledig te verliezen en lopen we het risico dat greenwashing – de praktijk waarbij bedrijven zich groener voordoen dan ze zijn – weer volop de wind in de zeilen krijgt.
Klimaatambities of marketingstunt?
De harde waarheid is dat veel bedrijven hun groene ambities niet waarmaken. Terwijl de wereld smacht naar echte actie, lijkt de roep om duurzaamheid steeds vaker te eindigen in een marketingstunt. De vraag die ons rest: hoe serieus nemen deze bedrijven hun klimaatverantwoordelijkheid? Of moeten we concluderen dat die groene beloftes uiteindelijk weinig meer zijn dan een mooi verpakte illusie?
(Foto: Pixabay)
