Hoe zou dat nu toch komen?
De nieuwe Vlaamse regering onder leiding van minister-president Matthias Diependaele (N-VA) heeft het zwaar om het vertrouwen van de Vlamingen te winnen. De recente Grote Peiling van HLN en VTM NIEUWS toont aan dat maar liefst de helft van de ondervraagde Vlamingen geen vertrouwen heeft in de nieuwe coalitie. Deze resultaten werpen een schaduw over de legitimiteit van de regering, ondanks de ruime meerderheid in het Vlaams Parlement. Zelfs de kiezers van de regerende coalitiepartijen vertonen serieuze twijfels, en dat heeft verstrekkende gevolgen voor het politieke landschap in Vlaanderen.
Het lage vertrouwen in de nieuwe Vlaamse regering
De cijfers spreken voor zich: van de Vlamingen die in de Grote Peiling hun mening gaven, vertrouwt slechts 44 procent de nieuwe Vlaamse regering. Zes procent van de ondervraagden blijft neutraal, terwijl een schrijnend hoge 50 procent expliciet aangeeft geen vertrouwen te hebben in het kabinet. Dit doet de vraag rijzen waarom deze coalitie, die bestaat uit Vlaams-nationalisten, christendemocraten en socialisten, niet in staat is om een breed draagvlak onder de bevolking te verkrijgen.
Zelfs de grote baas doet het slecht
Het is de partijleider van de N-VA zelf, minister-president Matthias Diependaele, die het nog slechter doet. Slechts 42 procent van de ondervraagden heeft vertrouwen in hem als regeringsleider. Dit komt neer op een nog grotere afwijzing van de persoon Diependaele dan van zijn kabinet. Terwijl 45 procent aangeeft geen vertrouwen te hebben in de minister-president, blijft een aanzienlijk aantal Vlamingen neutraal: maar liefst 13 procent geeft aan geen mening te hebben over de minister-president. Dit roept de vraag op of Diependaele in staat is om zijn rol als leider van de Vlaamse regering te versterken en het vertrouwen van de Vlamingen te herwinnen.
Kiezers van radicale partijen én Vooruit twijfelen
Het is weinig verrassend dat kiezers van de meer radicale partijen zoals PVDA en Vlaams Belang weinig vertrouwen hebben in de nieuwe regering. Wat echter wel opmerkelijk is, is het hoge percentage twijfelaars onder de kiezers van de regerende partijen, in het bijzonder de Vooruit-aanhang. Ondanks het feit dat Vooruit een actieve deelnemer is in de regering, blijkt slechts 49 procent van de achterban vertrouwen te hebben in de coalitie. Dit contrasteert scherp met de steun onder N-VA-kiezers (71 procent) en CD&V-kiezers (62 procent). In een bijzonder opvallende wending heeft zelfs een deel van de oppositie, zoals Open Vld-kiezers, met 53 procent meer vertrouwen in de regering dan de socialisten van Vooruit.
De verdeeldheid binnen de Vooruit-achterban
Wat de situatie verder bemoeilijkt, is het opvallend lage vertrouwen in minister-president Diependaele onder de kiezers van Vooruit. Slechts 36 procent van de Vooruit-aanhangers zegt positief over de N-VA-leider. Dit cijfer ligt significant lager dan die van andere politieke groeperingen. Zo scoort Diependaele slechts 31 procent bij de kiezers van Groen en 52 procent bij liberale kiezers. De diepe verdeeldheid binnen de regeringscoalitie komt niet alleen tot uiting in de peiling, maar ook in de onderlinge verhoudingen.
De ondermijnende kritiek van Vooruit-leider Conner Rousseau op de N-VA heeft onmiskenbaar bijgedragen aan de achterdocht binnen zijn eigen partij. Na de Gentse gemeenteraadsverkiezingen van oktober, waar een bestuursakkoord tussen de socialisten, liberalen en N-VA op de helling kwam te staan, was het duidelijk dat er weinig vertrouwen was tussen Vooruit en de N-VA. Rousseau sprak op dat moment zijn afkeer uit voor de N-VA door te stellen dat hij “keek als Thibaut Courtois om hun lelijke, lelijke ideeën buiten te houden”. Het bleef niet bij woorden alleen: de scherpe kritiek op N-VA-minister Annick De Ridder, die volgens Rousseau niets meer was dan een "kopie van Margaret Thatcher", versterkte de perceptie dat de samenwerking tussen Vooruit en de N-VA op een wankele basis stond.
Het gebrek aan vertrouwen bij de start van de regeerperiode
De opmerkingen van Rousseau gaven al aan dat een aanzienlijk deel van de Vooruit-kiezers sceptisch zou staan tegenover de deelname van hun partij aan de regering. De Grote Peiling bevestigt nu dat dit vertrouwen daadwerkelijk ontbreekt. De socialistische partij lijkt in de ogen van veel van haar eigen aanhangers te worstelen met haar rol binnen de coalitie. Dit gebrek aan vertrouwen bij een belangrijk deel van de Vooruit-aanhang onderstreept de complexiteit van de huidige Vlaamse politiek. De komende maanden zullen cruciaal zijn voor minister-president Diependaele en de N-VA, want de vraag blijft of zij erin slagen om deze verdeeldheid te overbruggen en het vertrouwen van de Vlaamse bevolking te herstellen.
(Foto: Bert Van Den Broucke / Photonews°
