Als het toch niet anders kan, waarom dan niet meteen afhandelen.
Het politieke circus draait weer op volle toeren. Gisteren ontving de koning de winnaars van de federale verkiezingen, en vandaag trapt Bart De Wever (N-VA) de Vlaamse informatieronde af. Kan het "extreem snel" gaan zoals Georges-Louis Bouchez (MR) voorspelt? Of zijn we blind voor de vele obstakels die een nieuwe federale en Vlaamse regering in de weg staan?
Om half twee vanmiddag begint het schouwspel op het Martelaarsplein, waar De Wever de Vlaamse partijvoorzitters een voor een onder vier ogen spreekt. Aan de overkant van de taalgrens wacht koning Filip een drukke dag met ontmoetingen met onder anderen Melissa Depraetere (Vooruit), Maxime Prévot (Les Engagés) en Sammy Mahdi (CD&V).
Zou er nu al zicht zijn op een nieuwe coalitie? De Wever hoopt het, en koning Filip stelt wellicht snel een informateur aan. De hoop is dat dit een snelle regeringsvorming inluidt, in tegenstelling tot de maandenlange, soms jarenlange, onderhandelingen die we gewend zijn.
Vlaamse regering tegen 11 juli?
Er wordt gefluisterd dat er misschien al tegen de Vlaamse feestdag, over precies een maand, een nieuwe coalitie kan zijn. De kaarten zijn duidelijk geschud: een regering met Vlaams Belang is uitgesloten, en de Zweedse coalitie haalt geen meerderheid meer. Open VLD kiest voor de oppositie en Groen is de kleinste partij van Vlaanderen geworden.
Volgens politiek journaliste Isolde Van den Eynde is de meest waarschijnlijke coalitie N-VA, CD&V en Vooruit. De Wever kan goed samenwerken met de nieuwe generatie socialisten, en Mahdi leek op verkiezingsavond al te solliciteren naar een plaatsje aan tafel. "Ik zie geen andere coalitie op dit moment," zei Van den Eynde gisteren in ‘De Afspraak’.
Breekpunten
Maar die partijen moeten het nog eens worden over een regeerakkoord. Melissa Depraetere (Vooruit) wil gratis maaltijden op school voor alle leerlingen, een breekpunt volgens haar. De Wever vond dat een belachelijk idee. CD&V wil het budget voor kinderopvang verdubbelen, en het stikstofakkoord heeft al voor spanningen gezorgd tussen de christendemocraten en N-VA.
In Terzake concludeerde Pieterjan Desmedt gekscherend dat de regering al bijna gevormd is. Caroline Gennez (Vooruit) zei: "De mensen snakken naar oplossingen. Ik denk dat we allemaal over onze eigen schaduw stappen." Ze suggereerde zelfs De Wever als minister-president.
Federale regering tegen 21 juli?
Ook op federaal niveau lijken de kaarten helder. De kiezer stemde (centrum-)rechts. Sommigen zien een coalitie met N-VA, CD&V en Vooruit aan Vlaamse kant en MR en Les Engagés aan Waalse kant als mogelijk. Bouchez ziet het rooskleurig: "Het is een kwestie van weken, niet van maanden."
Maar die coalitie heeft de zetels van Vooruit nodig voor een meerderheid. De socialisten gaven aan wel in een regering te willen zonder PS, maar dit maakt hen ook kwetsbaar. MR en N-VA willen zware besparingen en het niet indexeren van uitkeringen, iets waar de socialisten moeite mee hebben.
En hoe zit het met dat minikabinet en de staatshervorming?
Een staatshervorming kan de coalitie nog dwarsbomen. MR en Les Engagés staan er niet om te springen. De positie van De Wever als premier is ook een heikel punt, vooral omdat hij veel voorkeurstemmen kreeg.
"De N-VA wil de premier leveren, een staatshervorming en hun socio-economisch plan uitvoeren. Alle drie zal niet lukken," zegt Carl Devos. Hij tempert het enthousiasme: "Het is zeer ongewoon dat we zo snel zicht hebben op mogelijke coalities. De verleiding is groot om overdreven optimistisch te zijn."
Devos sluit ook niet uit dat andere coalities mogelijk worden. “Het is niet omdat partijen nu zeggen dat ze niet meedoen, dat ze binnen een paar maanden niet van gedachte veranderen. Dat hebben we in het verleden ook gezien.”
(Foto: Didier Lebrun/Photo News)
