Welke journalist heeft een betere kijk op ‘Mad Vlad’ Poetin dan die andere Vladimir, Vlamidir Vladimirovich Pozner (1934)?
Pozner wijst de machtstoename van Poetin toe aan de uitbreiding van de NAVO sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, de strategie (van het Westen) na de Koude Oorlog en het daaropvolgende gebrek aan aandacht (door het Westen) voor specifieke Russische diplomatieke toenaderingspogingen.
In 2016 had De Morgen een interessant interview met de journalist (Joodse vader en katholieke moeder). “Het Westen schetst een verkeerd beeld van Rusland”, beklemtoont tachtiger Pozner. En hij kan het weten volgens de krant, want de man werkte voor zowel Amerikaanse als Russische media. Dat is uniek. Bovendien mag hij kritische uitzendingen maken in Rusland. Ook dat is uniek. Pozner is geen fan van Poetin, maar hij begrijpt hem.
Pozner in de krant: "Het beeld dat in het Westen geschapen wordt van Rusland en meneer Poetin, is ongelooflijk gekleurd. Ik vind het belangrijk om tegen een westers publiek te zeggen: 'Come on, look, this doesn't make sense.'"
Pozner is kritisch over berichtgeving van Rusland over ons én over de westerse berichtgeving over Rusland. Hij vreest dan al (in 2016) dat het Westen en Rusland misschien wel dichter bij een conflict zijn dan tijdens de Koude Oorlog. Zijn reden voor die angst: Russen en westerlingen krijgen een heel diffuus beeld van elkaar opgedrongen.
Pozner in De Morgen: "Ik beperk me tot de media die ik goed ken. De Amerikaanse, Franse en Britse media. Allereerst, alles wat zij schrijven over Rusland is negatief. Altijd. Er is nooit iets positiefs te melden. In hun beeld is Rusland een arm land. Onderdrukt en vol verdrietige mensen. Natuurlijk, als je buiten Moskou gaat reizen vind je armoede. Maar dat is niet het hele beeld."
"Ten tweede is de berichtgeving ontzettend vooringenomen. In Rusland is veel meer democratie dan in China. Dat is onvergelijkbaar. China heeft een groter leger en beschikt ook over kernwapens. Maar niemand maakt zich zorgen over China. Waarom is Rusland altijd de slechterik en niet China?" Die analyse is overigens niet correct. Heel wat mensen maakten en maken zich ook grote zorgen over China.
Pozner legt de annexatie van de Krim door Rusland uit. “Een NAVO-lidmaatschap van Oekraïne was realistisch na de pro-Europese revolutie in Kiev. En in Estland, Letland en Litouwen zijn al NAVO-troepen gelegerd. Het verklaart de Russische annexatie van de Krim en de oorlog in Oost-Oekraïne. Een NAVO-lidmaatschap van Oekraïne is daarmee van de baan.”
Pozner: "Rusland zegt: wij staan niet toe dat de NAVO aan onze grens staat. We willen dat gewoon niet. Het interesseert ons niet wat het internationaal recht daarover zegt. Jullie Amerikanen staan het niet toe, dus waarom wij wel?"
Poetin heeft volgens Pozner een heel verwrongen beeld van het Westen. Hij gelooft bijvoorbeeld dat de Amerikaanse president de hoofdredacteur van The New York Times kan opbellen om te zeggen wat die wel en niet moet publiceren. Hij gelooft dat echt. Pozner: "Waarom hij dat denkt, wordt in het Westen niet goed uitgelegd." Dat Poetin dat denkt, is overigens niet helemaal verkeerd. Bij ons kon een politica zelfs een mislukt interview opnieuw doen na een telefoontje van de partijvoorzitter aan de VRT. Zo gek is die analyse van Poetin dus niet.
Volgens Pozner zijn vooral Amerikaanse media zeer partijdig geworden. Ze gaan mee in het sentiment dat sinds de Koude Oorlog in de VS heerst: met de ondergang van de Sovjet-Unie is Amerika terecht de enige wereldmacht. "Amerikanen zeggen sindsdien tegen Russen: jullie doen er niet meer toe. Ze hebben een afkeer van Poetin, omdat hij volhoudt dat Rusland een grote macht is."
Die neerbuigende houding verklaart volgens Pozner waarom Poetin zo machtig kon worden. "Russen zijn heel trotse mensen. Die vinden het niet leuk om in het Westen voortdurend als losers uitgemaakt te worden. Poetin zegt: wij Russen zijn terug, jullie kunnen ons niet meer negeren."
Pozner tot slot: "Veel mensen in het Westen geloven dat Poetin de Baltische Staten wil veroveren. Een volkomen krankzinnig idee, maar mensen denken dat echt." Vandaag is dat idee spijtig genoeg niet zo krankzinnig meer vanuit het perspectief van Rusland.
