Spoorwegstakingen en een nationale actiedag: wat staat ons te wachten?
Wie de komende weken op de trein rekent, zet zich best schrap: de vakbonden hebben een hele reeks stakingsdagen aangekondigd. Van regionale acties tot een grootschalige nationale staking, de vakbonden willen met hun gijzelacties een krachtig signaal geven tegen de federale besparingsplannen. Maar wat betekent dat voor jou? Wij geven een overzicht van de geplande stakingen en de verwachte impact.
Maandag 17 maart: nationale staking bij het spoor
Maandag wordt een zwarte dag voor treinreizigers. De twee grote spoorvakbonden, ACV-Transcom en ACOD Spoor, leggen het werk neer. De staking start al op zondagavond 16 maart en duurt tot maandagavond 22 uur. Dit betekent dat een groot deel van de treinen niet zal rijden.
De NMBS werkt aan een alternatieve dienstregeling, maar het wordt puzzelen met het beschikbare personeel. Vanaf zondagochtend kunnen reizigers de aangepaste dienstregeling raadplegen via de NMBS-website en -app. Verwacht jij alvast vertragingen, afgeschafte treinen en overvolle wagons op de lijnen die wél rijden.
De staking maakt deel uit van een bredere actiekalender van de spoorbonden. Tot juli staan maar liefst achttien stakingsdagen gepland. Hoeveel van die dagen effectief worden uitgevoerd, hangt af van de lopende onderhandelingen met ministers Jan Jambon (N-VA) en Jean-Luc Crucke (Les Engagés).
Van zondag 23 maart tot zondag 30 maart: estafettestaking bij METISP-Protect
Een week later volgt een nieuwe golf van treinstakingen. Dit keer is het de beurt aan METISP-Protect, een kleinere vakbond met 1.600 leden. Hoewel de impact moeilijk te voorspellen is, waarschuwt de vakbond zelf voor “ernstige verstoringen” in het treinverkeer.
De staking gebeurt volgens een estafettemodel:
Zondag 23 maart (22u) tot maandag 24 maart (22u): staking door treinbestuurders
Maandag 24 maart (22u) tot dinsdag 25 maart (22u): staking door treinbestuurders
Dinsdag 25 maart (22u) tot woensdag 26 maart (22u): staking door treinbestuurders én treinbegeleiders
Woensdag 26 maart (22u) tot donderdag 27 maart (22u): staking door treinbegeleiders
Donderdag 27 maart (22u) tot vrijdag 28 maart (22u): staking door treinbegeleiders
Zaterdag 29 en zondag 30 maart: “Vrij te kiezen” stakingsdagen voor alle werknemers
Het gevolg? Een week lang een onvoorspelbare treindienst, waarbij bepaalde dagen vooral de bestuurders staken en andere dagen de treinbegeleiders. Hoe groot de hinder zal zijn, hangt af van hoeveel werknemers effectief deelnemen.
Maandag 31 maart: nationale staking in alle sectoren
De stakingen beperken zich niet tot het spoor. Op maandag 31 maart roepen de socialistische vakbond ABVV en de christelijke vakbond ACV op tot een nationale stakingsdag. Dit betekent dat werknemers in alle sectoren - van de openbare diensten tot het onderwijs - worden aangespoord om het werk neer te leggen.
De liberale vakbond ACLVB doet niet mee. Volgens hen verdient het sociaal overleg eerst een kans. Toch lijkt het erop dat de nationale staking wijdverspreid zal zijn, want de grote spoorvakbonden ACV-Transcom en ACOD Spoor hebben al bevestigd dat ze zich aansluiten.
Wat dat betekent voor jou? Grote kans dat het openbaar vervoer stilvalt, dat er wachttijden zijn bij overheidsdiensten en dat sommige scholen geen lessen kunnen geven. Een absolute hinderinschatting is moeilijk, maar verwacht een verstoorde start van de werkweek.
Wat is de inzet van de stakingen?
De stakingen draaien in de eerste plaats om de besparingsmaatregelen van de federale regering. De vakbonden vrezen dat geplande hervormingen zullen leiden tot personeelstekorten, hogere werkdruk en een slechtere dienstverlening. Vooral bij de NMBS is de onrust groot, omdat daar al jaren wordt geknipt in budgetten en personeel.
Daarnaast speelt een grotere ontevredenheid over de koopkracht, pensioenen en arbeidsvoorwaarden in verschillende sectoren. De nationale stakingsdag van 31 maart kadert in die bredere malaise.
Wat kun jij doen als reiziger of werknemer?
- Voor treinreizigers: check op voorhand de aangepaste dienstregelingen van de NMBS en zoek indien mogelijk naar alternatieve vervoersmiddelen. Carpoolen of thuiswerken kunnen oplossingen zijn.
- Voor werknemers: als jouw sector getroffen wordt door de nationale staking, kan het nuttig zijn om vooraf te informeren bij jouw werkgever over mogelijke werkafspraken.
- Voor ouders: als scholen meedoen aan de staking op 31 maart, kan het nodig zijn om opvang te regelen.
Een verwittigd man is er twee waard. en dat geldt ook voor vrouwen, en… je weet wel.
