"Oekraïne moet gedenazificeerd worden om de genocide in Oost-Oekraïne te stoppen." De Russische president Poetin gebruikte zeer grote woorden om de invasie van Oekraïne te rechtvaardigen. De verdediging: president Zelensky heeft een Joodse achtergrond, familieleden werden tijdens de Holocaust vermoord.
Feit is dat er wel degelijk een probleem is. Neonazi's maken bijvoorbeeld deel uit van vrijwilligersbataljons in Oekraïne. Ze zijn gehard na het voeren van enkele van de zwaarste straatgevechten tegen door Moskou gesteunde separatisten in Oost-Oekraïne na de invasie van Poetin op de Krim in 2014. Een daarvan is het Azov-bataljon, opgericht door een openlijke blanke supremacist die beweerde dat het nationale doel van Oekraïne was om het land te ontdoen van Joden en andere inferieure rassen.
In 2018 bepaalde het Amerikaanse Congres dat zijn hulp aan Oekraïne niet kon worden gebruikt "om wapens, training of andere hulp te bieden aan het Azovbataljon." Toch is Azov nu officieel lid van de Oekraïense Nationale Garde. Bob Menendez, de meest invloedrijke senator van de Democratische Partij wat betreft buitenlands beleid in de VS, liet al weten dat het niet valt te vermijden dat wapenleveringen aan Oekraïne in handen kunnen vallen van neonazi’s.
Het Azovbataljon is een in mei 2014 opgerichte Oekraïense rechtsextremistische nationalistische militie, die onderdeel uitmaakt van de Oekrainse Nationale Garde en valt onder het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Het bataljon is tijdens de Russisch-Oekraïense oorlog actief in de strijd tegen de separatisten en het Russische leger.
Globalinfo: “Na de grote rol die ze speelden in de oorlog in 2014 worden de Azovbrigade en Pravy Sektor officieel opgenomen als onderdeel van het Oekraïense leger. Op 5 april 2015 wordt Dmytro Yarosh, de leider van Pravy Sektor die meermaals sympathie toonde voor Oekraïense nazicollaborateurs, benoemd tot adviseur van de opperbevelhebber van het Oekraïense leger.” Rechtse Sector (Pravy sektor) is een Oekraïense nationalistische politieke partij die in november 2013 werd opgericht als een paramilitaire confederatie van diverse Oekraïense nationalistische bewegingen en partijen tijdens de Euromaidan-protesten.
"Oekraïne heeft ook tientallen monumenten en tientallen straatnamen die nazicollaborateurs verheerlijken, genoeg voor twee afzonderlijke Wikipedia-pagina's ", schreef Forward onlangs. Een frequente naam is Roman Shukhevych, vereerd als een Oekraïense vrijheidsstrijder, maar ook de leider van een gevreesde nazi-hulppolitie-eenheid die "verantwoordelijk was voor het afslachten van duizenden Joden en Polen." Er zijn ook standbeelden opgericht voor Yaroslav Stetsko, voorzitter van de OUN, die schreef: "Ik sta op de uitroeiing van de Joden in Oekraïne."
Voor de nazi-aanklacht van Poetin moeten we ook kijken naar de Oekraïense nationalist Stepan Bandera, die in de Tweede Wereldoorlog de kant van nazi-Duitsland koos en wiens beweging meewerkte aan de massamoord op Joden en Polen.
Historicus Marc Jansen wil bij de NOS die nazi-bewering van Poetin enigszins relativeren: "Dat deed hij in de hoop een onafhankelijke Oekraïense staat te kunnen uitroepen, wat overigens mislukte." In met name West-Oekraïne geniet Bandera als 'verzetsstrijder' een cultstatus, tot afschuw van Moskou. Er bestaan (wel) extreemrechtse, antisemitistische partijen in Oekraïne, maar die spelen geen rol van betekenis in het landelijk bestuur. Wel waren ze prominent aanwezig bij de Majdan-revolutie van 2014 en bestaan er neonazistische milities die actief zijn geweest bij de strijd in Oost-Oekraïne, zoals het Azov-bataljon, dat is opgenomen in de Oekraïense krijgsmacht.”
Extreemrechtse groepen hebben het afgelopen decennium wel degelijk steeds meer terrein gewonnen, zoals Svoboda (voorheen de Sociaal Nationale Partij van Oekraïne), waarvan de leider beweert dat het land wordt gecontroleerd door een "Moskovisch-Joodse maffia" en wiens plaatsvervanger antisemitische laster gebruikte om de in Oekraïne geboren Joodse actrice Mila Kunis te beschimpen. Svoboda heeft verschillende leden naar het Oekraïense parlement gestuurd, waaronder een die de Holocaust een "heldere periode" in de menselijke geschiedenis noemde, volgens Foreign Policy.
Svoboda, ook wel Vrijheid(spartij) genoemd in Nederlandstalige media, is een extreemrechtse, nationalistische Oekraïense politieke partij, door sommigen ook gekenschetst als fascistisch of neonazistisch. Door de parlementsverkiezingen van 2012 kwam Svoboda terecht in de Verchovna Rada als vierde partij van het land met 37 zetels (nu 36).
Op brabash.com: “Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkten veel Oekraïners actief mee aan de Holocaust, hetzij via de Oekraïense fascistische beweging, de Organisatie van Oekraïense Nationalisten (OUN), de Waffen-SS Galicië-divisie (14. Waffen-Grenadier-Division der SS [galizische Nr. 1] of het politie Bataljon 118 (Ukrainian Schuma) van de Schutzmannschaft.”
“Het geruchtmakende proces in Israël tegen John Demjanjuk (1920-2012) aka ‘Ivan de Verschrikkelijke‘, toonde een van de vele Oekraïners die als bewaker diende in de concentratiekampen. Demjanjuk was als bewaker aan het werk in Trawniki, Sobibor, Treblinka (?), Majdanek en Flossenburg.” John Demjanjuk, 3 april 1920 – Bad Feilnbach, 17 maart 2012) was een Oekraïner die werd veroordeeld als oorlogsmisdadiger. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij een bewaker in het vernietigingskamp Sobibor.
Wat nu in Oekraïne gebeurt, trekt ook neonazi’s van buiten Oekraïne aan. Volgens Andriy Biletsky van Azoz is het de missie van de Oekraïense natie om “de witte rassen wereldwijd te leiden in een finale kruistocht tegen de Untermenschen.” De brigade mobiliseert neonazi’s uit heel Europa die de oorlog gebruiken als een soort trainingskamp.
De Britse autoriteiten controleren in de luchthavens of er neonazi’s naar Oekraïne trekken. Die willen er gevechtstraining krijgen en militaire ervaring opdoen. De controles komen er nadat afgelopen week minstens 6 bekende Amerikaanse neonazi’s naar Oekraïne afreisden. Volgens The Guardian willen de potentiële extreemrechtse rekruten zich aansluiten bij paramilitaire groepen die aan de frontlinie in de oostelijke Donbas-regio vechten.
