Olieprijzen kunnen een "stratosferische" 380 dollar per vat bereiken als Amerikaanse en Europese sancties Rusland ertoe aanzetten ‘vergeldingsverlagingen’ van de ruwe olieproductie toe te passen, waarschuwen analisten van JPMorgan Chase & Co.
Er is geen lineair verband met de prijzen aan de pomp en bij de stookolieleverancier, maar als de prijs van de ruwe olie verviervoudigt, dan betaal je aan de pomp 4 euro per liter diesel en 3 euro bij de stookolieleverancier.
De Groep van Zeven landen hamert op een extreem ingewikkeld mechanisme om de prijs van die Russische olie te beperken in een poging om Poetins oorlogsmachine te verzwakken.
Volgens de analisten van JPMorgan is het resultaat opnieuw dat de consumenten van de Westerse landen de grootste prijs zullen betalen.
De G7-landen willen concreet een prijsplafond instellen op Russische olie, zodat de inflatie tempert en Poetin zijn oorlogsmachine moeilijker kan financieren. Maar ze willen tegelijk ook vermijden dat Poetin zijn oliekraan dichtdraait. Dat zijn veel doelstellingen tegelijk waarbij het resultaat telkens het omgekeerde zou kunnen zijn: geen effect op de Russische economie, schade voor de Westerse economie, minder en veel duurdere olie.
Enigszins vergelijkbare maatregelen werden in het verleden genomen tegen olieproducenten, zoals het olie-voor-voedselprogramma van de VN in 1995 dat Irak toestond olie te verkopen in ruil voor voedsel en medicijnen. Oliekopers betaalden geld op een geblokkeerde rekening van BNP Paribas, waarbij een deel van het geld werd gebruikt om oorlogsherstelbetalingen aan Koeweit te betalen. Maar dat programma werd geteisterd door wijdverbreide corruptie en misbruik.
De ruwe olie kost nu zowat 100 dollar per vat. Aan een olieprijs van 25 tot 30 dollar per vat voor Russische olie, maken ze daar geen winst. Die prijs zit dan dicht tegen de marginale kost waardoor de olie blijft vloeien volgens de G7. Maar Rusland kan ook beslissen om veel minder olie op te pompen om Europa te treffen.
Gezien de robuuste begrotingspositie van Moskou kan het land het zich immers veroorloven om de dagelijkse productie van ruwe olie met 5 miljoen vaten te verminderen zonder de eigen economie buitensporig te schaden.
Voor een groot deel van de rest van de wereld kunnen de gevolgen echter desastreus zijn. Een verlaging van de dagelijkse voorraden met 3 miljoen vaten zou de benchmarkprijzen voor ruwe olie in Londen naar $ 190 duwen, terwijl het slechtste scenario van 5 miljoen "stratosferische" $ 380 ruwe olie zou kunnen betekenen, schreven de analisten.
"Het meest voor de hand liggende en waarschijnlijke risico met een prijsplafond is dat Rusland ervoor kiest om niet deel te nemen en in plaats daarvan wraak neemt door de export te verminderen", schreven de analisten. "Het is waarschijnlijk dat de regering wraak kan nemen door de productie te verminderen als een manier om het Westen pijn te doen. De krapte van de wereldwijde oliemarkt staat aan de kant van Rusland."