We hebben het hier al eerder geschreven: Shalom Allemaal! van HEARTMADE MEDIA op Play4 is knappe, boeiende en interessante tv. De reeks over onze joodse vrienden toont overigens ook nog eens aan dat het de moeite loont om veel tijd en energie in een docu te steken.
Binnen die zeer diverse joodse gemeenschap van Antwerpen is overigens niet iedereen tevreden met die belangstelling van de goys (niet-joden). We hoorden dit weekend zelfs de woorden ‘sensatie’ en ‘voyeurisme’ vallen. Helemaal ongelijk kan je die ontevredenen niet geven.
In de tweede aflevering ging het gisteren over Pesach. Met Pesach wordt het einde van de joodse slavernij in Egypte herdacht en de uittocht uit Egypte (zoals beschreven in het Bijbelboek Exodus) en daarmee de bevrijding van het joodse volk van de slavernij.
Bij goys wordt Pesach al eens vergeleken met Pasen, maar dat heeft er uiteraard (bijna) niets mee te maken al was het maar omdat Jezus niet echt belangrijk is voor onze joodse vrienden.
Aangezien de joodse Jezus en zijn joodse volgelingen zelf wel Pesach vierden, is er onder sommige groepen christenen een gebruik ontstaan — oorspronkelijk in Duitsland — om jaarlijks de sederavond te vieren met als doel zo 'dichter bij Jezus te staan'. Het laatste avondmaal is eigenlijk een dergelijke sederavond.
Sederavond of seideravond is een avond aan het begin van het zeven (in Israël) of acht (buiten Israël) dagen durende Pesachfeest, waarop joden uit de Haggada lezen, 4 glazen wijn (of druivensap) drinken en een feestelijke sedermaaltijd gebruiken.
Jezus wordt in het jodendom trouwens gezien als een historisch persoon, een goed mens, een inspirerend leraar en een charismatisch leider. Jezus wordt in het jodendom echter niet gezien als de messias, een profeet of een "Zoon van God" die is opgestaan uit de dood en de zonden van de mensen heeft weggenomen, zoals in het christendom. Vandaar ook dat de associatie van Pesach met Pasen onterecht is. Dat kon beter in de reeks gisteren.
Zeker is dat het feest Pesach voor grote stress zorgt bij onze joodse vrienden en zeker ten huize van David (tweede van links op de foto) en Sara (rechts), want tijdens Pesach mag voedsel immers niet in aanraking komen met 'chametz'.
Gisteren bleek nog eens dat minpuntje van de reeks: het was allemaal een beetje wazig voor onze Vlaamse kijkers die overigens wel veel kunnen leren van deze joden. Dat leg ik later wel eens uit.
Chametz zijn voedingsmiddelen met rijsmiddelen. Opgelet: die rijsmiddelen zelf zijn niet chametz. Wie de regels niet respecteert, wordt gestraft met kareth. Makkelijk is het niet voor een goy. De verklaring hiervoor staat in Exodus.
Henri en Anita hoeven zich minder zorgen te maken, want zij hebben een derde (!) keuken die alleen met Pesach wordt gebruikt. Keukenverkopers moeten gouden zaken doen in de joodse wijk aan het Centraal Station van Antwerpen.
Hier weten we al iets over de vreemde, maar interessante gebruiken van onze joodse vrienden, maar gisteren vielen onze monden toch steeds wijder open bij het zien van de merkwaardige rituelen. Met een gasbrander in de gootsteen en met een ‘heilige’ baksteen op het aanrecht. Schoon zal het wel zijn daar.
Die joodse gemeenschap in Antwerpen telt circa 20.000 personen. Het is na New York, Londen en Jeruzalem een van de grootste gemeenschappen van charedische (ultra-orthodoxe) joden ter wereld.
Chassidische joden vormen het merendeel van die charedische joden. In Antwerpen zijn er wel diverse chassidische bewegingen vertegenwoordigd, zoals Pshevorsk.
Dat wordt (voorlopig) ook niet uitgelegd en dus vormt dat een probleem voor die Vlaamse onwetende kijker die na het bekijken van de eerste twee afleveringen nu vermoedt dat alle ultra-orthodoxe joden hetzelfde denken en (niet) doen.
Niets is minder waar. Neem nu die Pshevorsk, die uiteraard ook in Antwerpen aanwezig zijn. Ze hebben bijvoorbeeld een strikt antizionistisch beleid, wat dan weer botst met de ideeën van sommige andere charedische joden in Antwerpen die in de reeks opgevoerd worden. De spreekwoordelijke coherentie van de joden is slechts een illusie.
Het meest emotionele moment kwam er wel toen een joodse man vertelde over het verlies van zijn zoon, amper 19 jaar. In tegenstelling tot sommige christenen vinden onze joodse vrienden het wel belangrijk dat een grafconcessie eeuwigdurend is. Dat heeft uiteraard te maken met het geloof van die mensen. Hiervoor moeten onze joodse vrienden uitwijken naar Nederland waar een dergelijke concessie wel bestaat.
De Belgische overheid geeft immers geen garantie voor een eeuwigdurend grafrecht. Omdat dit voor religieuze joden echter zeer belangrijk is, kiezen veel Belgische joden ervoor zich in Nederland te laten begraven. Voorbeelden van joodse begraafplaatsen in Nederland waar veel Belgische joden begraven liggen zijn Eijsden, Bergen op Zoom en Putte.
Een joodse- of Israëlitische begraafplaats is een voor de joden heilige plaats, waar zij hun doden begraven. Het jodendom kent meerdere namen voor begraafplaats, waaronder: Bet Chaim (huis van het leven), Bet Olam (huis van de wereld) en Bet Kevarot (huis der graven). Vaak laten bezoekers, met name die van Asjkenazische afkomst, een steentje op het graf achter, ten teken dat men er is geweest en de dode heeft herdacht.
Die joodse man vertelde dat hij na de begrafenis van zijn zoon niet weg wilde van de begraafplaats. Hiermee wordt nog eens aangetoond dat mensen met kinderen - ondanks alle verschillen - uiteindelijk allemaal vaders en moeders zijn die hetzelfde voelen bij verlies.
foto: Facebook - HEARTMADE MEDIA - play4