Internetplatforms moeten van Europa de waarheid van elke post controleren.
Europa dwingt internetplatforms en zoekmachines, waaronder Facebook, X (voorheen bekend als Twitter) en Google, om vanaf aankomende vrijdag actie te ondernemen tegen 'desinformatie'. Het pas ingevoerde Digital Services ACT (DSA) legt deze verplichting op, hoewel de impact ervan op de vrijheid van meningsuiting vooralsnog in nevelen gehuld blijft, zo benadrukt Michael Klos, een vooraanstaand jurist en bestuurskundige van de gerenommeerde Universiteit Leiden, in een gesprek met ‘Welingelicht Kringen
De regering stelt dat deze nieuwe wet in de eerste plaats bedoeld is "ter bescherming van burgers tegen desinformatie, nepnieuws en inbreuken op grond- en mensenrechten". Toch plaatst Klos – die diepgaand onderzoek verricht naar de vrijheid van meningsuiting online – ernstige vraagtekens bij deze beweringen. "De overheid slaat groot alarm over de aanpak van desinformatie via deze maatregel. Maar nergens wordt concreet gemaakt wat zij nu precies onder desinformatie verstaan," werpt de deskundige op. "Wat voor verwachting probeert de overheid hiermee bij gebruikers te scheppen? Ik kan niet bevatten wat ze bedoelen met een 'betere bescherming'."
Volgens Klos biedt het DSA in zijn huidige vorm geen tastbare richtlijnen over hoe om te gaan met desinformatie. "Er worden geen specifieke voorschriften gegeven, zoals bijvoorbeeld: wanneer je dit soort inhoud op je platform aantreft, dien je deze handelingen te verrichten." De nieuwe regels verlangen van internetplatforms wel dat ze een risicoanalyse uitvoeren en passende maatregelen nemen. "Dit kan variëren van het verstrekken van accurate informatie naast onjuiste beweringen, tot het voorzien van onbetrouwbare content van labels, en zelfs tot het niet opnemen van specifieke resultaten in zoekopdrachten," licht Klos toe. Volgens hem impliceert dit echter niet direct dat informatie wordt verwijderd of dat gebruikers worden verbannen.
Initieel waren de ambities van Brussel volgens Klos aanzienlijk groter. Er werd zelfs gesproken over het tegengaan van schadelijke inhoud. "Maar hierop kwam heftige kritiek, omdat wat als 'schadelijke inhoud' wordt beschouwd, vaak subjectief is. Veel voorstellen zijn afgezwakt om de inbreuk op de vrijheid van meningsuiting te minimaliseren." De huidige versie van het DSA beschouwt Klos als een "afgezwakte iteratie" van het oorspronkelijke voorstel. Desondanks voorspelt hij dat deze nieuwe voorschriften hoogstwaarschijnlijk zullen resulteren in een stroom van juridische geschillen.
