Groenen willen genderevenwicht in regering in de grondwet.
Sinds de wereld ‘ontwaakt’ is, sluipt het gezeur over gender in elk debat als het gaat over benoemingen. Gender en kleur moeten in evenwicht zijn, maakt niet uit of je de capaciteiten hebt of niet. Vooral in de politiek – waar postjes in de rang van belangrijkheid met stip op één staat – is gendergelijkheid een explosieve cocktail. De regering-De Wever werd dan ook meteen benoemd tot de regering van de schande omdat er maar vier vrouwen tegenover elf mannen zetelen. Bovendien stonden de vrouwen volgens azijnpissers ook nog eens in het donker op de officiële groepsfoto. Dat kon geen toeval zijn. Tot overmaat van ramp blijkt ook nog eens dat iedereen blank is bij Arizona. Correctie: wit – we willen niet nog een Facebook-ban riskeren.
Om zulke pijnlijke dominantie van oude witte mannen te counteren, willen de groenen die mix van man en vrouw in beton gieten door genderevenwicht in de regering wettelijk te verankeren. Groen en Ecolo hebben een wetsvoorstel ingediend om een gebalanceerde verdeling tussen mannen en vrouwen in de federale regering in de grondwet te schrijven.
Een mannenbastion in 2025
"Wie dacht dat de dagen van compleet door mannen gedomineerde regeringen voorbij waren, heeft niet op de Arizona-coalitie gerekend," sneert Groen-Kamerlid Meyrem Almaci. "De Wever en co zijn er in geslaagd om anno 2025 een regering op poten te zetten met maar liefst elf mannen en amper vier vrouwen." En dan vooral in de cockpit van de regering – het kernkabinet met premier en vijf vicepremiers – is de machtsverhouding volgens haar "nog erger dan in een jaren '50-gentlemen’s club."
De grondwet: loophole voor een mannenclub
Nochtans, zo stellen de groenen, is er al sinds 2002 een grondwettelijke bepaling die stelt dat een regering niet volledig uit mannen of vrouwen mag bestaan. "Maar strikt genomen betekent dat dat je met één vrouw of man al wettelijk in orde bent," klinkt het in een persbericht van Groen en Ecolo.
In de praktijk hebben sommige deelstaten die regel al strenger geïnterpreteerd. In de Waalse gewestregering en de Franstalige gemeenschapsregering moet minstens een derde van de ministers vrouw zijn. "Ons voorstel trekt die logica door naar het federale niveau: geen enkele regering mag voor meer dan twee derde uit hetzelfde gender bestaan," aldus Almaci.
Van evenwicht naar exclusiviteit
Dat genderbalans in de regering niet vanzelfsprekend is, bewijzen de cijfers. In 1999, onder Guy Verhofstadt, zaten er amper drie vrouwen in een regering van achttien leden. De fantastische regering-De Croo die in 2020 aantrad, was een historische doorbraak met exact tien mannen en tien vrouwen. Maar volgens Almaci katapulteert de huidige coalitie België terug naar de vorige eeuw. Almaci heeft blijkbaar nu al heimwee naar de grote A, B en C-plannen van Tinne van der Straeten.
Zullen we een ‘Trumpje’ doen?
"Met De Wever aan het roer is de federale regering weer een old boys’ club," stelt ze. "Er zit dus niets anders op dan de grondwet aan te passen." Nu ja, dat is niet helemaal waar dat er niets anders op zit. We zouden ook de methode-Trump kunnen implementeren. Volgens hem zou geslacht geen doorslaggevende factor mogen zijn bij benoemingen, maar telt enkel competentie. Heeft hij daarom alleen mannen benoemd? Nee. Onder zijn bewind werden een aantal vrouwen op invloedrijke posities geplaatst. Denk aan Kellyanne Conway, de eerste vrouwelijke campagneleider die een Amerikaanse presidentsverkiezing won. Of Gina Haspel, de eerste vrouwelijke directeur van de CIA. Voeg daar nog Nikki Haley (VN-ambassadeur), Elaine Chao (minister van Transport) en Betsy DeVos (minister van Onderwijs) aan toe, en het plaatje lijkt best genderneutraal.
Nu goed, de kans dat de groenen hun zin krijgen is, vrij klein. Voor een grondwetswijziging is een tweederdemeerderheid in de Kamer nodig. En gezien de samenstelling van de huidige meerderheid, zal Almaci wellicht nog een paar machovrije tactieken uit haar hoed moeten toveren om dat voor elkaar te krijgen.
