Bij de Bende van Nijvel denken we automatisch aan de slachtpartij in Aalst. Zoals de onlangs overleden weduwe van Jan Palsterman het terecht omschreef: “Ik hoef mijn ogen niet dicht te doen om de lijken hier (op de parking) te zien.”
Minder geweten is dat de Bende in Dinant begon met de snelle en geweldloze toonbankdiefstal in de wapenhandel Bayard van een merkwaardig tweeloopsgeweer van het kaliber 10 met nummer 4227 van het merk Faul. Met dat wapen wordt voor zover geweten niet geschoten. Er werd - opnieuw voor zover geweten - wel een klap mee uitgedeeld in Waver bij Dekaise. De Faul wordt in 1986 teruggevonden.
De eerste echte knaller komt er in Maubeuge, midden augustus 1982. Er worden andere wapens gebruikt.
Het gebeurde op een zwoele nacht, van 13 op 14 augustus 1982. 03.30 uur: Place des Nations ligt er verlaten bij. Een donkere wagen rijdt met gedoofde lichten het plein op. Twee mannen stappen uit. Ze lopen naar de kruidenierszaak van mevrouw Piot. De winkel heeft geen metalen rolluik. De eigenaar is met vakantie aan de Côte d’Azur.
03.50 uur. Op het politiecommissariaat van Maubeuge rinkelt de telefoon. Degene die opbelt, maakt zich niet bekend, maar meldt dat er aan de andere kant van het plein iets verdachts gebeurt. Werd het telefoontje gepleegd om de confrontatie met de ordedienst aan te gaan? Betrof het een ‘oefening’ van de gangsters?
Drie politieagenten begeven zich te voet ter plaatse. De Place des Nations ligt maar 100 meter van het commissariaat verwijderd.
De agenten verdelen zich: twee gaan via de voorkant, de derde gaat via de achterkant naar de Place des Nations. Die laatste ontdekt de wagen van de inbrekers. Een donkere (eerder gestolen) Volkswagen Santana, voorzien van een Belgische nummerplaat, staat voor de deur van de winkel. Piot is dan gekend voor de uitstekende champagne.
Een dader, zonder gekende persoonsbeschrijving, forceert de glazen toegangsdeur en dringt via deze weg de winkel binnen. Ook al zijn er geen bewoners ter plaatse, toch wordt de telefoondraad door de daders afgerukt. Het is een element dat vaker zal terugkomen bij de Bende.
De andere dader is groot en sterk van gestalte. Hij verbergt zijn gezicht onder een bivakmuts, voorzien van een kleine uitsnijding voor de ogen. Hij staat op de uitkijk en is gewapend met een vuistvuurwapen en een geweer of karabijn met afgezaagde loop.
De agent wil zijn twee collega’s nog waarschuwen, maar hij is te laat. Zonder waarschuwing opent de gewapende uitkijk het vuur op de twee agenten. Hij schiet met een pistool van kaliber 7,65 millimeter. Een tweede pistool - volgens bronnen - werd niet afgevuurd of trof geen doel.
Hoewel de kogel van kaliber 7,65 de laatste jaren is overschaduwd door grotere en krachtigere munitie, heeft hij nog steeds zijn plaats op de vuurwapenmarkt. Veel wapenbezitters waarderen de beheersbare terugslag en het compacte formaat van de 7,65 kaliber kogel, waardoor het een populaire keuze is voor vuistvuurwapens. Verschillende vuurwapens zijn geschikt voor het kaliber 7,65, waaronder de Browning Model 1900, Colt Model 1903 Pocket Hammerless en de Walther PP. Deze pistolen waren populair aan het begin tot halverwege de 20e eeuw en zijn nog steeds gewild bij verzamelaars en liefhebbers. Daarnaast zijn er nog enkele moderne vuurwapens met een kamer voor het kaliber 7,65, hoewel ze minder vaak voorkomen dan de grotere kalibers.
Gendarme Christian Delacourt, 36 jaar, getrouwd en vader van twee kinderen, wordt in de buik geraakt en zakt op de straatstenen ineen. De tweede agent weet op het nippertje aan de kogels te ontkomen. Nog voor de derde agent het vuur kan openen, springen de inbrekers in de Volkswagen Santana en rijden met hoge snelheid weg. Er wordt door de gangsters gevuurd op de agenten. Ook dat is kenmerkend.
De wapens van de Franse gendarmes blokkeren evenwel. De buit, zo staat ergens genoteerd: thee, wijn en honderden flessen champagne. En volgens anderen ook ganzeleverpaté.
Delacourt haalt het. Hij zal net na zijn pensioen aan kanker overlijden. Later zal kapitein Collin het zo stellen: “Wij waren vooral boos dat de verouderde wapens niet gewerkt hadden.” Ook dat doet enigszins denken aan het Belgische fenomeen van de verouderde uitrusting van de rijkswacht.
In januari 1983 wordt via de vuurwapens de link gelegd tussen Waver en Maubeuge, pas in november 1986 wordt ook de link gemaakt met Dinant.
foto’s: politie, map - rv
