Het was een zeer interessant moment in VRT NWS laat van vrijdag 12 mei. Een primeur ook volgens mij.
Nieuwsanker Riadh Bahri: “Ik excuseer mij alvast, want ik ga het nog eens hebben over het Eurovisiesongfestival. Sorry.”
Een journalist excuseert zich dus bij de kijker omdat hij het nog eens over een banaal, triviaal en irrelevant onderwerp moet hebben. Bahri had het misschien liever gehad over een ernstig onderwerp, bijvoorbeeld de verkiezingen in Thailand morgen, de migratiecrisis in Amerika of operatie Shield & Arrow in Israël.
Ik schrijf het hier voor de eerste keer: de dramatische achteruitgang van de kwaliteit onze journaals op VRT en VTM neemt hallucinante proporties aan en dat heeft ook gevolgen voor de democratie. Het valt vooral op dat het buitenlands nieuws zeer schaars wordt.
Als er over het buitenland bericht wordt, dan zit dat ‘nieuws’ vaak helemaal achteraan, net voor de sport. Gisteren ging het bij VTM welgeteld 8 seconden over het ernstige conflict in Israël.
Een nuchtere vaststelling: een journaal heeft maar een beperkte tijdsduur. Laten we afklokken op een half uur of zelfs drie kwartier. De hoofdredactie bepaalt als 'gate keeper' welke onderwerpen aan bod komen en vooral: hoe lang die onderwerpen mogen duren. De hoofdredactie bepaalt dus ook en vooral welke onderwerpen niét aan bod komen.
Dat idiote en compleet irrelevante Eurovisiesongfestival mag voor mij uiteraard aan bod komen in een journaal. De vraag is wanneer het aan bod komt (achteraan liefst) en hoe lang het onderwerp mag duren (zo kort mogelijk). De logica is immers dat de tijd die je aan dat onderwerp besteedt, je niet aan een ander en relevanter onderwerp - zoals die verkiezingen in Thailand - kan besteden.
Ik heb over het onderwerp al vele malen gesproken met vrienden-collega’s die bij de klassieke media (VTM en VRT) werken. De standaarduitleg: als kijkers meer duiding willen, kunnen ze terecht bij programma’s zoals Terzake of De Afspraak. Op VRT ja, op VTM niet. Bovendien kijken de meeste kijkers van de journaals op VRT en VTM niet naar die duidingsprogramma’s. Voor veel kijkers is het journaal de enige bron van info.
Gevolgen voor de democratie? Dat zijn zware woorden van mij, maar ik meen wat ik schrijf. Door andere landen - zoals Thailand bijvoorbeeld - te belichten, zouden kijkers beseffen dat het hier zo slecht nog niet is. Door die relevante buitenlandse onderwerpen weg te laten, worden we steeds meer een volkje van egoïstische navelstaarders die populistische rattenvangers achterna lopen.
foto's: screenshots VRT