Exact 80 jaar geleden, in de nacht van 19 april 1943, begonnen Youra (Georges) Livschitz, Robert Maistriau en Jan ‘Jean’ Franklemon (bijnaam: pompelmoes), even moedig als onbewust van het gevaar, aan een in Europa unieke actie: de overval op een transport van Joodse weggevoerden met als enig doel hen te bevrijden.
Transport XX vertrok vanuit de Dossinkazerne in Mechelen richting het concentratiekamp Auschwitz. In Boortmeerbeek werd de trein tegengehouden door die drie moedige mannen die ruim 200 slachtoffers hielpen ontsnappen. De actie wordt als uniek beschouwd in de geschiedenis van de Holocaust. “Nergens anders in Europa is tijdens de Tweede Wereldoorlog een bevrijdingsactie uitgevoerd op een Jodentransport.”
Youra Livschitz werd verraden en viel op 26 juni 1943 in handen van de Sipo-SD. Hij werd ter dood veroordeeld en kwam op 17 februari 1944 als “terroristische gijzelaar” voor het vuurpeloton.
Jan ‘Jean’ Franklemon werd op 4 augustus 1944 aangehouden en opgesloten in Breendonk en in de gevangenis van Sint-Gillis. Hij werd weggevoerd naar de concentratiekampen Sonnenburg en Sachsenhausen maar overleefde het. Hij overleed in '77.
Robert Maistriau werd lid van de Groep G, een sabotage-netwerk. Hij werd aangehouden op 20 maart 1944, opgesloten in de gevangenis van Sint-Gillis en Breendonk en in mei 1944 weggevoerd naar Buchenwald. Hij werd bevrijd in Bergen-Belsen. In 1949 kende Yad Vashem hem de titel “Rechtvaardige onder de Volkeren” toe. Hij overleed in 2008.
foto: wikipedia
