“Wij houden je in de gaten.”
De reputatie van Dyab Abou Jahjah snelt hem vooruit. Als opiniemaker en polemist strijkt de Libanese Belg (46) bijna permanent anderen tegen de haren in. Doch wanneer activisme botst met geopolitieke gehakketak, kan het levensgevaarlijk worden. Voor Dyab Abou Jahjah, Belgisch-Libanese activist en oprichter van de Hind Rajab Foundation, is dat scenario nu akelig dicht bij de werkelijkheid gekomen. Een cryptische tweet van de Israëlische minister Amichai Chikli, waarin hij waarschuwt “je beeper in de gaten te houden”, is uitgegroeid tot een internationaal geladen dreigement.
De aanleiding
Publiekslieveling Abou Jahjah startte een reeks juridische acties tegen Israëlische soldaten die verdacht worden van oorlogsmisdaden in Gaza. Jahjah speelt het spel op het scherp van de snee. In Vlaanderen kennen we ondertussen zijn stijl die balanceert tussen retoriek en daadwerkelijke dreiging. In Israël daarentegen, is het nog wennen aan zijn methodiek; en dat is een understatement.
Van cryptische tweet naar venijnige escalatie
Het gebeurde allemaal aan de grootse toog ter wereld, X, hét platform waar diplomatie vaak plaatsmaakt voor giftige meningen. “Hallo aan onze mensenrechtenactivist. Hou je beeper in de gaten,” schreef Chikli, een Israëlische minister met - net als Jahjah - een reputatie voor controversiële uitspraken. De opmerking kwam als reactie op een bericht van Abou Jahjah over zijn werk met de Hind Rajab Foundation. Volgens Jajah was dat een dreiging en waren het geen loze woorden zijn.
“Dit is geen internettrol die wat roept,” aldus Abou Jahjah. “Dit is een minister van een natiestaat. Dit neem ik zeer serieus.” Hij heeft al stappen ondernomen om zowel de Belgische politie als de rechtbank in te schakelen. “Dit grenst aan ophitsing en bedreiging,” voegt hij eraan toe.
Een boodschap met een donker randje
Minister Chikli is geen onbekende binnen extremistische circuits. Zijn nauwe banden met radicaal-rechtse Europese partijen - zoals het Front National van Marine Le Pen, en zijn provocerende uitspraken over islamitische gemeenschappen - hebben zijn naam vaak in opspraak gebracht. Mat zijn nieuwste opmerking verwees hij naar een beruchte operatie van het Israëlische leger in 2023: de zogenaamde ‘beeperaanval’. Tijdens deze actie werden duizenden oude beepers - eerder aangekocht door Hezbollah - op afstand tot ontploffing gebracht. Eeen tiental ideale schoonzonen van Hezbollah kwamen daarbij om het leven. Een boodschap met een donker randje, die Abou Jahjah zonder twijfel niet ontging.
De strijd van de Hind Rajab Foundation
Chikli’s tweet kwam niet zomaar uit de lucht vallen. De Hind Rajab Foundation - opgericht door Abou Jahjah - heeft als doel Israëlische soldaten verantwoordelijk te stellen voor vermeende oorlogsmisdaden begaan in Gaza. Zij sporen actief soldaten op zetten.
Eén van die acties leidde onlangs tot een Braziliaans arrestatiebevel tegen een 21-jarige Israëlische soldaat die beschuldigd wordt van ernstige mensenrechtenschendingen. De jonge man wist echter net op tijd Brazilië te ontvluchten voordat de lokale politie hem kon oppakken. Het incident veroorzaakte grote opschudding in Israël en leidde tot waarschuwingen aan soldaten om voorzichtig te zijn met reizen naar het buitenland.
De Hind Rajab Foundation had eerder soortgelijke juridische stappen ondernomen in Chili, Argentinië en Cyprus. Het werk van de stichting heeft inmiddels een duidelijke stempel gedrukt op de internationale discussie over Israëlische militaire acties, maar trekt ook woede en dreigementen aan vanuit de Israëlische regering en haar bondgenoten.
Het verleden achtervolgt Abou Jahjah
Abou Jahjah is, en blijft natuurlijk een controversieel figuur. Israëlische media grijpen gretig naar een foto uit 2009 waarop hij poseert met een kalasjnikov. Het beeld wordt in kranten als ‘The Jerusalem Post’ gebruikt om hem af te schilderen als een "ex-Hezbollahterrorist". “Framing”, roep Jajah: “Die foto werd genomen tijdens het verdedigen van mijn huis tegen een bende salafistische extremisten in Sidon. Niets meer, niets minder.” Hij bestempelt de verspreiding van de foto als karaktermoord.
Toch steekt Abou Jahjah zijn sympathie voor Hezbollah niet onder stoelen of banken. Hoewel er geen concreet bewijs is dat hij ooit officieel lid was van de militante organisatie, zorgt zijn openlijke steun al jaren voor felle reacties.
Dreiging of realiteit?
De Belgische veiligheidsdiensten waarschuwden Abou Jahjah onlangs voor mogelijke bedreigingen. “Ze hebben me verteld op mijn hoede te zijn, vooral voor vergiftiging,” zegt hij. Polonium – een favoriet gif in politieke moorden – zal het volgens hem niet worden. “Dat is te traceerbaar. Maar ze waarschuwden wel om mijn routines te doorbreken. Hoe doe ik dat, als leraar? Ik moet gewoon voor mijn klas staan.”
Abou Jahjah vreest dat Chikli’s woorden gevaarlijke gevolgen kunnen hebben. Hij wijst naar fanatieke aanhangers van de Israëlische zaak, inclusief getraumatiseerde ex-soldaten die het heft in eigen handen zouden kunnen nemen. “Veel van die mensen zijn wapenfreaks. En in hun ogen ben ik misschien een makkelijk doelwit.”
Een kwestie van tijd?
In de gespannen sfeer tussen Israël en zijn critici is Abou Jahjah zowel een symbool van verzet geworden, als een doelwit van haat. Zijn juridische kruistocht tegen oorlogsmisdaden en zijn uitgesproken houding hebben hem op de radar gezet van een natie die geen oppositie duldt.
Doch, Abou Jahjah geeft niet op. “Het gevaar dat ik loop, is een prijs die ik bereid ben te betalen. Mijn werk moet doorgaan. Voor de waarheid, voor de slachtoffers.”
