In 2021 duikt Zelenski’s naam op in de Pandora Papers. Zelenski’s verdediging dat elke Oekraïense zakenman nu eenmaal offshores heeft, ondergraaft zijn reputatie wel tijdelijk als antisysteempoliticus.
Minder geweten is dat ook zijn echtgenote Olena Zelenska opduikt in offshoreconstructies. Zelenska (Kryvy Rih, 6 februari 1978) is een Oekraïens scenarioschrijfster. Op 20 mei 2019 werd ze de First lady van Oekraïne.
Onze media graven in 2021 niet al te diep. Zelenski is dan nog geen grote naam. “Volodimir Zelenski, president van Oekraïne sinds 2019, hevelde een maand voor zijn verkiezing zijn aandeel van 25 procent in een offshorebedrijf over naar een vriend die nu zijn naaste adviseur is”, schrijft De Standaard.
Het is een erg complex kluwen. Film Heritage Inc (Belize) heeft of had een belang van 25% in Davegra, een Cypriotische holding. Davegra is op zijn beurt eigenaar van Maltex Multicapital Corp, een voorheen onbekende entiteit die is geregistreerd in het belastingparadijs van de Britse Maagdeneilanden (BVI). Zelenski, de gebroeders Shefir en Yakovlev hadden elk een belang van 25% in Maltex.
Minder geweten is dat Zelenski tijdens zijn presidentiële verklaring de eigendom van een Italiaanse villa, ter waarde van 3,1 miljoen euro op dat moment, bevestigde. Zelenski en Olena Zelenska kochten de villa in 2015, via het Italiaanse bedrijf San Tommaso SRL, dat zelf eigendom is van een offshore bedrijf van Zelenska.
Die villa in Forte dei Marmi (geboorteplaats van Paola Ruffo) zou verkocht zijn in 2021 met een mooie winst. De villa werd daarvoor verhuurd voor een paar duizend euro per maand.
Het bedrijf San Tommaso SRL is dan weer gelinkt aan het in Cyprus gevestigde bedrijf Aldorante Limited. Een bedrijf met een aandelenkapitaal van 2.000 euro, verdeeld over 2.000 aandelen ter waarde van 1 euro per stuk, momenteel allemaal eigendom van Olena Zelenska, zoals blijkt uit documenten.
Bestuurder is Elena Kofterou. Zij heeft dan weer functies als directeur of secretaris in ten minste negen andere bedrijven die op Cyprus zijn gevestigd, waaronder Atrazon Limited LTD (Cyprus), waar Serhiy Shefir als co-directeur verschijnt. Hij is een naaste medewerker van Zelenski. Zelenska zou ook nog aandelen hebben van visbedrijf Zelari Fish.
Volgens De Tijd heeft Zelenksi een zwakke plek: zijn nauwe banden met de omstreden oligarch Ihor Kolomoisky. Kolomoisky was ook hoofdaandeelhouder van Privatbank, de grootste bank van Oekraïne. Die werd in 2016 genationaliseerd door de toenmalige president Petro Porosjenko, nadat de bank een onverklaarbaar kapitaaltekort van 5,5 miljard euro had opgebiecht. De nationalisering gebeurde op aanraden van het IMF, dat vreesde dat het kapseizen van Privatbank de Oekraïense economie om zeep zou helpen.
De Tijd: “Kolomoisky heeft de nationalisering steeds aangevochten. Volgens kwatongen stuurde hij Zelenski de politieke arena in om zijn belangen te verdedigen, lees: om de nationalisering ongedaan te maken.” Uit die Pandora Papers blijkt vooral de financiële verstrengeling tussen beiden.
