Dit staat er in de nieuwe Vlaamse beleidsnota onderwijs van onze eigen ‘iron lady’, Zuhal Demir.
Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) wil de betrokkenheid van ouders bij het onderwijs van hun kinderen vergroten, en presenteert daarvoor een reeks strikte maatregelen. Centraal staat het omvormen van het klassieke schoolreglement naar een bindend ‘schoolcontract’, waarin scholen en ouders duidelijke afspraken maken over hun verantwoordelijkheden. Wie zich niet aan die afspraken houdt, kan rekenen op financiële sancties.
Ouders zijn geen toeschouwers meer
“Ouders zijn geen klanten van het onderwijs,” verklaarde Demir bij de presentatie van haar beleidsnota. “Ze moeten actief meehelpen om hun kinderen te begeleiden in hun schoolloopbaan.” Dit betekent dat scholen voortaan meer bevoegdheden krijgen om ouders aan te spreken op hun rol. Verwachtingen zoals het melden van ziekte, bijwonen van oudercontacten of het stimuleren van taalontwikkeling worden opgenomen in het nieuwe ‘schoolcontract’.
Een opvallend punt: ouders worden expliciet verantwoordelijk gesteld voor de thuistaal van hun kinderen. Anderstalige ouders worden verplicht Nederlands te leren, op straffe van het verlies van de jaarlijkse schoolbonus. Die bonus varieert tussen 20 en 70 euro per kind en wordt pas hervat zodra ouders een bewijs van deelname aan een taalcursus kunnen overleggen.
Financiële sancties voor laatkomers
Ouders die hun kinderen regelmatig te laat naar school sturen, lopen ook risico. Momenteel kan de schooltoeslag – een aanzienlijk bedrag voor gezinnen met lage inkomens – worden ingetrokken na twee jaar van herhaald te laat komen of spijbelen. Demir wil die termijn terugbrengen naar één jaar. Voor gezinnen met een beperkt budget kan dit een grote financiële klap zijn, wat tot kritiek leidt.
Kim Bogaerts van de Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen (VCOV) waarschuwt: “Er zijn kwetsbare gezinnen waar kinderen alles op alles zetten om op tijd te komen, maar externe omstandigheden dat bemoeilijken. Deze maatregel lijkt vooral gezinnen met lage inkomens te treffen, wat oneerlijk is.” Nu ja, gewoon doen wat van je wordt verwacht, kan ook. Niet?
Controle op overstappen en zindelijkheid
De autonomie van ouders krijgt ook een knauw bij de overstap van kleuter- naar basisonderwijs. Waar ouders nu nog het advies van de klassenraad kunnen negeren, moeten ze in de toekomst beroep aantekenen om dat te doen. Daarnaast blijft de eis dat kleuters bij instap zindelijk moeten zijn, zodat leerkrachten hun tijd kunnen besteden aan lesgeven in plaats van luiers verschonen.
Hulp voor ouders
Voor ouders die moeite hebben om aan de eisen te voldoen, voorziet de beleidsnota extra ondersteuning via het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding). Als het écht niet anders kan, kan het lokale sociaal beleid ingrijpen en de schoolbonus rechtstreeks naar de school laten gaan of omzetten in materiële hulp.
Kritiek en zorgen
De maatregelen stuiten echter op kritiek. Het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties uitte al eerder bezorgdheid over het intrekken van schooltoeslagen, vanwege de impact op kwetsbare kinderen. Demir blijft echter vasthouden aan haar aanpak. “We moeten duidelijke grenzen stellen,” zei ze resoluut.
Met deze hervormingen zet Demir stevig in op verantwoordelijkheid, maar of ze daarmee ook het draagvlak onder ouders vergroot, blijft de vraag. In het Vlaamse onderwijs wordt de lat voortaan niet alleen voor leerlingen, maar ook voor ouders fors hoger gelegd.
(Fotomontage: Shutterstock)
