Zieke paus Franciscus stelt audiënties uit.
De paus, de geestelijke leider van 1,3 miljard katholieken, die een duizelingwekkende agenda onderhoudt ondanks zijn leeftijd van bijna 88 jaar, wordt nu weer even tot stilstand gedwongen. Een milde griep heeft de gezondheid van paus Franciscus ingehaald, en het Vaticaan heeft prompt alle geplande audiënties voor maandag afgelast. Uit voorzorg, zo klinkt het, in het licht van een aanstaande Europese reis die hem van 26 tot 29 september naar België zal brengen. Maar wat betekent dit voor zijn veelbelovende bezoek aan onze contreien?
Een gedwongen adempauze
Vatican News, het officiële kanaal van het Vaticaan, kondigde via X aan dat paus Franciscus het "rustiger aan wil doen" in de aanloop naar zijn bezoek aan België en Luxemburg. De oorzaak is een mild griepje, een kwaaltje dat we allemaal wel kennen, maar in het geval van de paus toch iets meer kopzorgen baart. De man is immers 87 en staat de laatste tijd vaker in het brandpunt om zijn gezondheid. Kniepijn, heupproblemen en een periode van ziekenhuisopnames eerder dit jaar: het lichaam van de paus lijkt niet meer de eeuwige vitaliteit van zijn geest bij te kunnen houden. En dan te bedenken dat hij bij openbare optredens meestal in een rolstoel zit.
Toch blijft het Vaticaan opvallend kalm. De audiënties werden uit voorzorg geschrapt, maar de voorbereidingen voor zijn bezoek gaan onverstoord verder. De Belgische Bisschoppenconferentie lijkt zich alvast geen zorgen te maken. "We zetten alle voorbereidingen voort," zegt woordvoerder Geert De Kerpel tegen VRT NWS. “De paus neemt rust, maar we verwachten dat hij gewoon komt.”
Een vol programma voor een (te)oude paus
Het geplande bezoek van paus Franciscus aan België en Luxemburg valt niet zomaar uit de lucht. De aanleiding is de 600ste verjaardag van de oprichting van de KU Leuven en UC Louvain, een feestelijke mijlpaal die in 2025 wordt gevierd. De paus, een intellectueel pur sang, zal Brussel, Leuven en Louvain-la-Neuve aandoen. Ook een tussenstop in Luxemburg staat gepland op 26 september, alvorens hij doorreist naar ons land. Een van de hoogtepunten van zijn bezoek wordt waarschijnlijk het gesprek met vijftien slachtoffers van seksueel misbruik. Dit gesprek zal, op verzoek van de slachtoffers, in alle discretie plaatsvinden, zonder pers of publieke aankondigingen. De details blijven, zoals te verwachten, strikt onder de radar.
“Ja, die van Koekelberg”
Een van de mogelijke locaties op zijn route is de Basiliek van Koekelberg in Brussel, waar de paus vermoedelijk een moment van bezinning zal hebben. De Bisschoppenconferentie is echter op haar hoede om geen specifieke details te delen. Dit bezoek, symbolisch voor zowel de katholieke kerk als de slachtoffers van haar duistere verleden, is een belangrijk moment voor Franciscus. Hij heeft zijn pontificaat immers grotendeels in het teken gesteld van het herstel van het vertrouwen na de schandalen binnen de kerk.
De onzekere gezondheid van Franciscus
Toch is er geen ontkomen aan: de gezondheid van de paus is een steeds groter vraagteken aan het worden. De afgelopen maanden moest hij al verschillende afspraken en reizen afzeggen. Hoewel hij begin september een 12-daagse reis naar Azië en de Stille Oceaan succesvol voltooide, blijft het duidelijk dat zijn fysieke gesteldheid kwetsbaar is. Kniepijn en heupproblemen zorgen ervoor dat de paus zich vooral in een rolstoel verplaatst, en zijn gezondheid blijft een onvoorspelbare factor in zijn dagelijkse werk als leider van de Katholieke Kerk.
En dan is er nog het feit dat hij in december 88 wordt, waarmee hij de oudste paus in meer dan een eeuw zal zijn. De vorige keer dat een paus zo'n leeftijd bereikte, was tijdens het pontificaat van paus Leo XIII in de vroege 20ste eeuw. Ondanks de moderne medische zorg die Franciscus omringt, blijft de vraag hangen: hoelang kan hij dit tempo nog volhouden?
Bisschoppen: “Geen reden tot paniek”
Ondanks de onrust over zijn gezondheid, blijft de boodschap vanuit het Vaticaan én vanuit de Belgische Bisschoppenconferentie dezelfde: er is geen reden tot paniek. Alles verloopt volgens plan. Voor de Bisschoppenconferentie is het vooral belangrijk dat de symbolische waarde van het pauselijke bezoek behouden blijft, vooral gezien de geplande ontmoeting met slachtoffers van seksueel misbruik. Het zou een triomf kunnen zijn voor paus Franciscus, die al jarenlang probeert de wonden te helen die door het misbruik zijn geslagen.
Ook de KU Leuven blijft onverminderd optimistisch. “We wensen de paus veel beterschap en hopen dat hij snel herstelt,” laat een woordvoerder weten. “Ondertussen gaan we verder met de voorbereidingen zoals gepland, we blijven rustig.”
Wat als het bezoek niet doorgaat?
Maar wat als de pauselijke gezondheid toch een stokje steekt voor dit veelbesproken bezoek? Het Vaticaan heeft nog geen formele back-upplannen gedeeld, maar het is niet ondenkbaar dat een afzegging alsnog in de lucht hangt als de paus onvoldoende herstelt van zijn griep. In dat geval zullen de Belgische Bisschoppen ongetwijfeld met een moeilijk dilemma komen te zitten: hoe vervang je een bezoek van de paus, een evenement dat met zoveel aandacht en verwachting werd voorbereid? En, belangrijker nog, wat betekent dit voor de al fragiele relatie tussen de kerk en de slachtoffers van seksueel misbruik?
Voorlopig houden zowel het Vaticaan als de Belgische kerk de lippen stijf op elkaar over mogelijke alternatieven. Maar gezien de toewijding van paus Franciscus om zelfs in moeilijke omstandigheden aanwezig te zijn, mogen we aannemen dat hij er alles aan zal doen om toch naar België te komen.
Of de griep nu blijft hangen of niet, één ding is zeker: paus Franciscus laat zich niet zomaar uit het veld slaan. Zijn bezoek aan België belooft er een te worden met een grote symbolische lading, waarbij hij niet alleen de geschiedenis van Leuven en de kerk viert, maar ook de pijnlijke open wonden van de misbruikschandalen probeert te helen.
Een zieke paus mag dan wel rust nemen, maar de wereld draait door.
(Foto: screenshot YouTube)
