Een politieke deurenkomedie in aanloop naar de verkiezingen.
Elk land krijgt de leiders die het verdient. In het geval van Lydia Peeters (Open Vld) levert dat de volgende vraag op: “Waarom?” Het dossier van de premies voor EV’s is gedaald naar het niveau van een deurenkomedie.
Zoals ondertussen bekend ,werd Peeters door de Raad van State teruggefloten voor de premie voor EV’s. De Raad heeft namelijk serieuze vraagtekens bij het beperkte budget van 20 miljoen euro. Met dat bedrag kunnen maar 4.000 premies worden uitbetaald voor elektrische wagens van minder dan 40.000 euro die dit jaar worden aangekocht.
Dat snelle kopers er een zouden krijgen en anderen niet, zou een schending van het gelijkheidsbeginsel zijn. Dat geldt ook voor het plan om de premie te laten zakken wanneer blijkt dat het budget op raakt.
Politieke paniek
Grote paniek bij de liberalen die hun verkiezingsstunt als een kwade boemerang zien terugkeren. Peeters moet op zoek naar geld en komt met een boekhoudkundige truc. Om een extra financiële boost te genereren, hebben de liberalen een opmerkelijk voorstel op tafel gelegd: ze willen de einddatum voor subsidieaanvragen naar voren halen. Een jaar minder lang recht op premie voor elektrische auto, maar dan wel voor iedereen.
Momenteel hebben potentiële kopers zelfs in 2025 en 2026 nog de mogelijkheid om aan te kloppen bij het subsidieloket, waar respectievelijk nog 23 miljoen en 32 miljoen euro beschikbaar is. Maar door de einddatum te vervroegen, wordt ook het geld van die latere jaren naar 2024 geschoven. Hoewel dit boekhoudkundig gezien een handige truc kan zijn, roept het wel vragen op vanuit beleidsoogpunt. Het zou namelijk de drukte bij het digitale loket in 2024 verder kunnen versterken, aangezien het tijdvenster voor subsidieaanvragen dan kleiner wordt.
N-VA dreigt ermee om premie voor elektrische wagens te kelderen
Het voorstel krijgt meteen kritiek van N-VA en CD&V. Volgens minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA) is het technisch niet haalbaar om nu al geld uit te geven dat eigenlijk voor de volgende regering is bestemd. Dit standpunt werd ook op donderdag nog eens herhaald, waarmee de twijfels over de financiële haalbaarheid worden bevestigd.
Komt goed, of?
Ondanks deze bedenkingen blijft minister Peeters volhouden dat iedereen die dit jaar een premie aanvraagt, er ook een zal ontvangen. Ze baseert zich daarbij op cijfers van Febiac, waaruit blijkt dat er in januari slechts 258 elektrische voertuigen zijn ingeschreven, wat suggereert dat de beschikbare 20 miljoen euro waarschijnlijk voldoende zal zijn. Mocht blijken dat er toch te weinig middelen zijn, dan zal haar departement op zoek gaan naar extra financiering.
Twijfels
Echter, los van de technische bezwaren zijn er bij N-VA diepgaandere twijfels over de relevantie van de maatregel. De partij blijft sceptisch over de juridische stevigheid van de premies en benadrukt dat niet alleen de financiering van het extra budget onduidelijk is, maar ook de financiering van de 20 miljoen zelf. Volgens N-VA zou een verhoging van de kilometerheffing voor vrachtwagens de nodige fondsen moeten binnenbrengen, maar minister Peeters' plan daarvoor is nog niet concreet. Peeters ontkent echter dat er problemen zijn: "De kilometerheffing bestaat al, en de eerste uitbreiding is al doorgevoerd."
Deze fundamentele twijfels bij N-VA worden verder gevoed door herinneringen aan eerdere afschaffingen van soortgelijke premies door de partij. Volgens N-VA zou het geld beter besteed kunnen worden aan andere zaken, zoals investeringen in De Lijn.
De houding van N-VA wekt echter irritatie op bij coalitiepartner Open VLD. "De regering heeft dit al twee keer goedgekeurd. Gaat N-VA de geloofwaardigheid van de regering op het spel zetten?"
