Dit moet je weten als je al geboekt hebt of nog gaat boeken.
Vanaf 1 oktober dreigt jouw droomreis naar Spanje uit te draaien op een ware administratieve rompslomp. De Spaanse overheid heeft namelijk besloten om nieuwe, strenge regels in te voeren voor iedereen die het zonovergoten land wil bezoeken. Wie zijn handdoek op de stranden van Mallorca of in de historische steegjes van Barcelona wil uitspreiden, moet voortaan veel meer persoonlijke gegevens doorgeven dan we gewend zijn. Deze drastische maatregelen hebben geleid tot paniek in de toeristische sector, en de onrust verspreidt zich als een lopend vuurtje. Niet alleen in Spanje, maar ook in België en Nederland trekken reisorganisaties aan de alarmbel.
Wat moet je nu allemaal invullen?
We waren er al aan gewend dat hotels en autoverhuurders bij aankomst wat informatie van je vragen – paspoortnummer, verblijfplaats, geboortedatum, je kent het wel. Maar vanaf 1 oktober wordt het echt een papieren jungle. Boek je een hotel, huur je een auto of reserveer je een campingplek? Dan zullen bedrijven in de toeristische sector plots meer dan 40 verschillende gegevens van je moeten verzamelen en doorspelen aan de Spaanse overheid. Ja, je leest het goed: 40 gegevens!
Het gaat hierbij niet enkel om basale info zoals je paspoortnummer en naam. Nee, ze willen nu ook je betaalmethode weten, je contractdetails, thuisadres, mobiel nummer én zelfs je e-mailadres. Voor veel verhuurbedrijven is het nog een raadsel hoe ze dit allemaal praktisch moeten regelen, maar één ding is zeker: jij als toerist gaat er hoe dan ook iets van merken.
Waarom deze bureaucratische overkill?
Officieel beweert de Spaanse overheid dat deze nieuwe regels nodig zijn om de veiligheid te waarborgen en misdaad aan te pakken. Door precies te weten wie het land in- en uitgaat, hopen ze criminele netwerken en zware misdrijven de kop in te drukken. Critici – vooral in de toeristische sector – zetten hun vraagtekens bij de proportionaliteit van deze maatregel. Volgens hen verbeteren zulke maatregelen de veiligheid amper, en van veel van de gegevens die nu gevraagd worden, is het nut onduidelijk.
Zijn deze regels überhaupt legaal?
Veel hoteliers en autoverhuurders zijn er helemaal niet gerust op. De Spaanse Confederatie van Hotels en Toeristische Accommodaties (CEHAT) heeft al aan de alarmbel getrokken en vraagt zich af of dit wel legaal is. Ze hebben contact gezocht met de ministeries van Toerisme en Binnenlandse Zaken én de Spaanse politie om de zaak te herzien. “Deze extra bureaucratische last vraagt niet alleen meer personeel, maar we lopen ook het risico op privacyschendingen,” aldus een woordvoerder van CEHAT. De verontwaardiging in de sector groeit, en het is nog maar de vraag of de nieuwe regels in hun huidige vorm zullen blijven bestaan. De geruchtenmolen draait op volle toeren. Is dit een nieuwe stap in de strijd tegen massatoerisme of gaat het om een strenge maatregel om controle te krijgen over de miljoenen bezoekers die jaarlijks de Spaanse kusten bestormen?
Massatoerisme op de schop?
Het lijkt er alvast meer op dat Spanje probeert om grip te krijgen op het massatoerisme dat bepaalde steden en regio's bijna verstikt. Vooral in populaire toeristische trekpleisters zoals Barcelona en de Balearen (lees: Ibiza en Mallorca) komen steeds meer inwoners in opstand tegen de gigantische toestroom van vakantiegangers. De eindeloze rijen voor de Sagrada Familia en het partygeweld op de stranden van Ibiza zijn voor de lokale bevolking een doorn in het oog. De geluiden dat deze nieuwe maatregelen een bewuste poging zijn om de stroom toeristen in te dammen, worden steeds luider.
Hotels luiden de noodklok: "Onrealistisch en ongrondwettelijk"
De Spaanse hotel- en toerismefederaties zijn allesbehalve blij met de nieuwe regels. Ze waarschuwen voor wat ze zien als een administratief gedrocht dat hun sector dreigt te verlammen. Maria Frontera, voorzitter van de Mallorcaanse Federatie van Hoteliers, trekt aan de bel: “Het verzamelen en opslaan van deze gevoelige gegevens respecteert de principes van proportionaliteit niet. Het kan ons blootstellen aan sancties en rechtszaken, terwijl het ook de privacyrechten van toeristen ernstig schendt.”
Met andere woorden: de hotels zien door de bomen het bos niet meer. Zij vrezen dat ze bij een verkeerde stap zelf in de juridische vuurlinie terecht kunnen komen, wat voor nog meer chaos zal zorgen in een al zwaar belaste sector. En dat is niet alles. Frontera waarschuwt voor de gevolgen voor het toerisme zelf: "Het risico bestaat dat toeristen, geconfronteerd met zulke zware privacy-inbreuken, hun koffers pakken en naar andere bestemmingen vertrekken."
Onrust bij reisorganisaties: "Onwerkbaar in deze tijdlijn"
Niet alleen de Spaanse hoteliers zijn in rep en roer. Ook bij reisorganisaties in België en Nederland heerst grote ongerustheid over deze onverwachte regelwijzigingen. Piet Demeyere, woordvoerder van TUI, houdt de situatie nauwlettend in de gaten: “Het is allemaal nog heel onduidelijk. We weten niet hoe we dit moeten implementeren, want als touroperator hebben wij zelf niet al die gevraagde gegevens in ons bezit. Bovendien lijkt het ons totaal onrealistisch om dit al op 1 oktober in te voeren. De hotels zelf hebben nog geen idee wat ze moeten doen.”
Koen Van den Bosch, topman van de Vereniging Vlaamse Reisbureaus (VVR), heeft intussen al contact gezocht met de Spaanse ambassade om de situatie op te helderen. Maar zolang de details ontbreken, blijven reisorganisaties in onzekerheid zitten. Ook Frank Radstake van de Nederlandse Algemene Vereniging van Reisondernemingen (ANVR) uit zijn bezorgdheid: "Het is volstrekt onduidelijk hoe deze gegevens aangeleverd moeten worden en hoe de privacy van reizigers gegarandeerd wordt. Dit is een enorme administratieve klus en zorgt voor grote onrust onder onze leden."
Wat betekent dit als je al geboekt hebt?
Heb je al je vakantie vastgelegd voor 1 oktober? Helaas voor jou, de nieuwe regels gelden óók met terugwerkende kracht. Dit betekent dat, zelfs als je al maanden geleden je boeking hebt gedaan, de gegevens die je hebt opgegeven alsnog doorgegeven zullen worden aan de overheid. De kans is groot dat je reisorganisatie of hotel je extra informatie zal vragen om aan de eisen te voldoen. Vergeet dus niet je mailbox in de gaten te houden!
Meer landen volgen dit voorbeeld
Spanje is niet het enige land dat strenger wordt voor toeristen. In Duitsland zijn onlangs weer grenscontroles ingevoerd die ervoor zorgen dat je langer onderweg bent, en vanaf 2 april 2025 zul je voor een reis naar het Verenigd Koninkrijk een visum moeten aanvragen.
