Rechter verbiedt vernietiging van miljoenen aan coronavoorraad.
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) wilde in alle stilte meer dan 200 miljoen euro aan vervallen covidvaccins, testkits en medicatie te laten vernietigen, maar een rechter stak daar een stokje voor. Wat op het eerste gezicht een praktische opruimactie leek, blijkt nu een juridisch mijnenveld van epische proporties te zijn. De beslissing om deze voorraad te vernietigen is namelijk niet zo onschuldig als ze lijkt; het gaat om bewijsmateriaal dat cruciaal is in een hoogoplopend conflict met de logistieke firma Medista.
De Medista-affaire: een soap zonder einde
Medista beheerde tijdens de coronacrisis de strategische voorraad van België. Een lucratieve opdracht, maar ééntje die sindsdien alleen maar problemen heeft opgeleverd voor zowel het bedrijf als de overheid. Wat begon als een samenwerking, mondde uit in een harde juridische strijd. De overheid - lees: VandenBroucke - beweert dat Medista fouten heeft gemaakt en onterechte prestaties heeft aangerekend. Medista, op haar beurt, beticht de overheid van gesjoemel bij de aanbesteding van het contract voor de strategische voorraad, die uiteindelijk naar de Franse multinational Movianto ging.
Het conflict draait echter niet alleen om geld, maar ook om reputaties en mogelijk zelfs strafrechtelijke gevolgen. Het resultaat is een juridische oorlog waarin miljoenen aan onbetaalde facturen, beschuldigingen van corruptie en zelfs privédetectives een rol spelen.
Het juridische mijnenveld rondom Vandenbroucke
En toen kwam Vandenbroucke met zijn plan om de vervallen coronavoorraad te vernietigen. Er is namelijk nogal spul teveel aangekocht tijdens de coronacrisis - we spreken in dit geval over ‘slechts’ 200 miljoen euro - en wat is het nut van het bewaren van materiaal dat niet meer gebruikt kan worden?Nou, dat nut blijkt juridisch van groot belang te zijn. Medista beweert namelijk dat deze goederen bewijsmateriaal zijn in hun zaak tegen de overheid. Volgens hen kunnen deze voorraden aantonen dat de claims van de overheid over verkeerde leveringen en facturen onterecht zijn. De rechter heeft hen daarin gevolgd, en oordeelde dat er geen materiaal vernietigd mag worden zolang deze miljoenenclaim nog in de lucht hangt.
Voor Vandenbroucke is dit een grote tegenslag. Hij wordt nu niet alleen gedwongen om de volledige voorraad nog minstens tot eind augustus te bewaren, maar riskeert ook nog eens aanzienlijke extra kosten. Volgens bronnen kan de opslag van dit materiaal de overheid tot 70.000 euro kosten – een bedrag dat nog verder kan oplopen als de rechter beslist dat een onafhankelijke deskundige de voorraad moet inventariseren.
Een explosief gerechtelijk onderzoek
Wat de zaak extra pijnlijk maakt voor Vandenbroucke, is het feit dat er nog steeds een gerechtelijk onderzoek loopt naar de manier waarop het contract voor de strategische voorraad werd toegewezen. Uit een audit van de federale overheid bleek namelijk dat een topambtenaar meerdere keren de wet heeft overtreden bij het gunnen van het contract aan Movianto. Eeen en ander leidde tot een strafklacht van Medista, die beweert dat de aanbesteding doorgestoken kaart was.
Vandenbroucke heeft zelf ook niet stilgezeten en heeft een strafklacht ingediend tegen Medista wegens afpersing van zijn ambtenaren. De de Medista-affaire is dus al die tijd blijven etteren, en het einde lijkt nog lang niet in zicht.
Het politieke kerkhof van Vandenbroucke
Voor een minister die ooit bekendstond om zijn onwrikbare controle en vastberadenheid, is dit conflict een smet op zijn blazoen. De kwestie dreigt niet alleen zijn ministerschap verder te belasten, maar het wordt ook steeds duidelijker dat deze affaire weleens een blijvende schaduw kan werpen op zijn politieke carrière. Het is de zoveelste episode in een lang aanslepend schandaal waarin geld, macht en bureaucratisch falen een giftige cocktail vormen.
De vraag blijft hoe Vandenbroucke zich hieruit gaat redden. Terwijl de juridische strijd voortduurt, stapelen de kosten zich op en blijft het vertrouwen in zijn beleid afbrokkelen. Ondertussen blijft Medista vechten voor eerherstel en betaling, terwijl de overheid spartelt om greep te houden op een situatie die al lang buiten hun controle lijkt te liggen.
Of de waarheid ooit volledig boven tafel zal komen, valt nog te bezien. Maar één ding is zeker: de Medista-affaire zal nog lang nazinderen in de wandelgangen van de Belgische politiek – en het politieke kerkhof van Frank Vandenbroucke blijft zich voorlopig met de dag uitbreiden.