Eén camera per duizend Belgen.
De federale regering maakt 28,5 miljoen euro vrij om haar netwerk ANPR-camera's met nummerplaatherkenning uit te breiden. Bedoeling is om een cameraschild van 10.000 camera's uit te bouwen. Dat wil zeggen dat er straks één camera per duizend Belgen zal zijn.
ANPR staat voor ‘Automatic Number Plate Recognition’. Camera’s die de nummerplaat herkennen van stoute mensen en zo de verkeersveiligheid verbeteren. Zo wordt het verkocht. Het kan nog meliger. “Stel dat een kind ontvoerd wordt en de nummerplaat van de auto is bekend, dan scannen de camera’s de beelden en gaat er een alarm af als er een match is”, aldus binnenlandminister Annelies Verlinden (CD&V).
Maar de camera’s kunnen veel meer dan nummerplaten herkennen, ze kunnen ook gezichten registreren. De camera zelf is niet slim, de software erachter is dat wel. “Stel dat je wil dat die camera’s alleen jonge vrouwen of mensen met een kleur in de gaten houden, dan kan dat. Ethisch is het niet, maar het kan. In bepaalde steden zijn zelfs camera’s die reageren op geluid, bijvoorbeeld op het gerinkel van glas of geroep, om zo snel gevechten op straat te herkennen”, vertelt privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert in ‘Het Laatste Nieuws’.
Juist, privacy, daar zit de angel. Wat gebeurt er met al die data, hoe zal de politie daarmee omgaan? De politie kan nu al niet meer volgen. "Ze lijdt nu al aan ‘infobesitas’", zegt criminoloog Jelle Janssens (UGent) bij VRT NWS. Het zou zomaar eens kunnen dat AI ons straks gaat controleren, alleen die zal in staat zijn om de duizenden hits per dag te verwerken. Waar trekken we dan de ethische grens? En hoe zit het met het vertrouwen? Vertrouwen we de overheid wel met onze data, en zijn die data beschermd tegen hackers? Wat zijn de beloftes van politici waard? Bij een eventuele regimewissel zouden camera's die initieel met goede bedoelingen werden geïnstalleerd ook voor andere doeleinden kunnen worden ingezet. Zoals het tellen pizzadozen ten tijde van corona bijvoorbeeld.
Tot slot is er het fabeltje van de veiligheid. De camera's kunnen/zullen misdaad niet voorkomen. We citeren criminoloog Janssens: "We weten uit wetenschappelijk onderzoek al dat camera's weinig criminaliteit voorkomen, met uitzondering van vermogenscriminaliteit en snelheidsovertredingen. Iedereen weet dat als hij te hard rijdt hij op het einde van de trajectcontrole een boete kan verwachten. Maar criminelen zijn wel zo snugger dat ze geen zware feiten zullen plegen met hun eigen wagen"
