Een kritische blik op zijn controversieel plan.
Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft een controversieel plan gelanceerd om langdurig zieken weer aan het werk te krijgen. Met een combinatie van financiële prikkels en straffen wil hij bedrijven, werknemers, artsen, ziekenfondsen en regio’s tot actie dwingen. Maar is dit de juiste aanpak?
Bedrijven moeten langer meebetalen
De Wever wil dat bedrijven hun zieke werknemers vanaf de eerste dag ziekte beter opvolgen. Na een half jaar zonder actie riskeren ze financiële sancties. Daarnaast moeten grote bedrijven langer meebetalen aan de ziekte-uitkeringen, wat hen moet stimuleren om zieke werknemers sneller weer aan het werk te krijgen. Deze aanpak is afgekeken van Nederland, waar werkgevers tot twee jaar het loon van zieke werknemers moeten doorbetalen.
Werknemers harder straffen
Langdurig zieken die weigeren mee te werken aan hun re-integratietraject, kunnen volgens De Wever rekenen op zwaardere financiële sancties. Waar Frank Vandenbroucke (Vooruit) al een korting van 2,5 procent op de uitkering had ingesteld voor hardnekkige weigeraars, wil De Wever deze sanctie verder verhogen. Bovendien wil hij de toegang tot het gewaarborgd loon strenger maken en de ‘carensdag’ opnieuw invoeren om misbruik van korte ziektedagen tegen te gaan.
Artsen in het vizier
De Wever wil ook artsen strenger controleren. Via datamining wil hij dokters opsporen die opvallend vaak of langdurig ziektevoorschriften uitschrijven. Deze artsen riskeren een reprimande en zelfs een financiële sanctie. Daarnaast wil hij de invoering van een ‘fit note’, waarbij artsen moeten aangeven wat een zieke werknemer nog wél kan doen in plaats van hem volledig thuis te schrijven.
Ziekenfondsen onder druk
Ziekenfondsen moeten volgens De Wever drastisch hervormd worden. Hij wil hun macht inperken en de controle op arbeidsongeschiktheid overdragen aan de overheid. Bovendien moeten de werkingskosten van ziekenfondsen gekoppeld worden aan hun succes in het terug aan het werk krijgen van langdurig zieken. Voor een partij als CD&V, die het middenveld belangrijk vindt, is dit voorstel zeer omstreden.
Regio’s moeten actiever worden
De Wever wil dat langdurig zieken die na een screening toch kunnen werken, zich verplicht inschrijven bij de VDAB of de Waalse en Brusselse tegenhangers Forem en Actiris. Hij benadrukt dat een betere samenwerking tussen de federale en regionale regeringen essentieel is voor het succes van zijn plan. Dit wordt volgens hem vergemakkelijkt als dezelfde partijen in beide regeringen zitten, maar dat vergt nog flink wat onderhandelingen.
Is dit de juiste aanpak?
Critici vragen zich af of De Wevers harde lijn effectief en rechtvaardig is. Langdurig ziek zijn is vaak het gevolg van complexe en persoonlijke omstandigheden, die niet eenvoudig opgelost kunnen worden door financiële prikkels en straffen. Bovendien bestaat het risico dat de focus op kostenbesparing ten koste gaat van de zorg en ondersteuning die deze mensen nodig hebben. De vraag blijft of dit plan de juiste balans weet te vinden tussen het stimuleren van re-integratie en het bieden van adequate zorg.
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
