Engie Electrabel zet de grote onderhandelaars Alexander De Croo en Tinne Verstraeten in hun hemd.
Het was allemaal in kannen en kruiken, waterdicht, we konden op onze beide oren slapen, het zou ons allemaal geen cent kosten en het licht zou blijven branden. Zo klonk de lofzang van Tinne Van der Straeten (Groen) en Alexander De Croo (OpenVld) vanop hun praalwagens. Na ontiegelijk lang onderhandelen had het duoviraat een aantrekkelijke – zo moesten we geloven – deal met Engie gesloten.
Doch, Engie, Electrabel wil nu dat ons land 500 miljoen tot 600 miljoen euro betaalt om twee kernreactoren tien jaar langer open te houden. De energiegroep wil die som als compensatie omdat de levensduurverlenging het eerder geplande ontmantelingsplan verstoort
Electrabel stelt dat de ontmanteling van de kernreactoren nu niet meer in serie kan plaatsvinden. Oorspronkelijk zouden de zeven Belgische kernreactoren tussen 2022 en 2025 worden stilgelegd en vervolgens worden ontmanteld. Maar de verlenging doorkruist dit plan en brengt extra kosten met zich mee.
Ze hadden het kunnen weten
Tijdens de vroege besprekingen met de regering had Engie – zo lezen we in ‘De Tijd’ – al aangegeven dat er problemen waren. In de intentieverklaring die in juli 2022 met de regering werd ondertekend, werden hierover afspraken gemaakt. Hoewel Electrabel verantwoordelijk blijft voor de volledige afbraakkosten van alle kerncentrales, werd er een uitzondering gemaakt voor de extra kosten die ontstaan door de niet-seriële afbraak. Deze extra kosten worden beschouwd als negatieve synergie-effecten.
Tot nu toe was er weinig gezegd over dit element door zowel de regering als Engie. In de 2.493 pagina's aan transactiedocumenten die Engie en de regering eind vorig jaar ondertekenden, werden slechts enkele paragrafen aan dit onderwerp gewijd. In zijn onlangs gepubliceerde jaarrekening geeft Electrabel nu voor het eerst meer duidelijkheid over de zaak.
Tegenexpertise gevraagd
De regering vindt dit bedrag te hoog. “We gaan er niet mee akkoord. Dit is eenzijdig door Engie bekeken,” aldus de minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen). “We willen een tegenexpertise laten uitvoeren om tot een tweede raming te komen. Het hoeft niet zo te zijn dat er extra kosten verbonden zijn aan de levensduurverlenging. Het is aan de Commissie voor Nucleaire Voorzieningen (CNV) om hierover te beslissen.” Klinkt een beetje als de echo van een plan B van een plan B.
Bij de CNV klinkt het dat dit een moeilijke oefening zal zijn. “Er zijn voor beide partijen elementen in het akkoord die in rekening gebracht moeten worden. Wij spelen de rol van scheidsrechter en streven naar een redelijke oplossing die beide partijen tevredenstelt, zodat de zaak niet naar het Marktenhof gaat,” zegt CNV-voorzitter Kevin Welch.
Als het bedrag wordt goedgekeurd, moet de staat het bij de afronding van de nucleaire deal aan Electrabel betalen, waarschijnlijk eind dit jaar.
De goed-nieuws-show, klinkt plots als een slecht-nieuws-show
De negatieve synergie-effecten vormen een onverwacht hoge kostenpost rond de nucleaire deal. Dit staat los van de investeringen die nodig zijn om moderniserings- en verbeteringswerken uit te voeren in de twee reactoren van 40 jaar oud. Deze kosten worden voorlopig geschat op 1,6 miljard tot 2 miljard euro, waarvan de overheid als nieuwe mede-eigenaar van de reactoren ook haar aandeel moet betalen.
Daarnaast is de overheid gebonden aan een prijsgarantie voor de nucleaire stroom die na 2025 in ons land wordt geproduceerd. Als de marktprijzen boven die drempel stijgen, kan de overheid die inkomsten afromen, maar als ze daaronder zakken, moet het verschil worden bijgepast. De opbrengst of factuur hiervan kan oplopen in de miljarden.
Op 9 juni zijn er verkiezingen…
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
