Oppositie maakt brandhout van nieuw regeerakkoord.
Na een marathondebat van bijna 9 uur kreeg de regering-Diependaele het vertrouwen in Vlaams Parlement. Meerderheidspartijen N-VA, Vooruit en CD&V stemden voor, oppositiepartijen Vlaams Belang, Open VLD, Groen en PVDA stemden tegen. M'Hamed Kasmi van Team Fouad Ahidar onthield zich. Traditiegetrouw voerde de oppositie een nummertje op dat zich inhoudelijk vrij laat vertalen als: “Het nieuwe regeerakkoord deugt niet.”
Betalen, alleen maar betalen
In het Vlaams Parlement is het nieuwste regeerakkoord neergelegd als een bom. Of beter gezegd: het werd vakkundig aan flarden geschoten door zowat elke partij die zich niet in de warme zetels van de meerderheid bevindt. De oppositie worstelt met het allesoverheersend gevoel dat de Vlaamse regering-Diependaele er op uit is de modale Vlaming financieel het vuur aan de schenen te leggen. Want als er één boodschap duidelijk weerklonk in de oppositierangen, dan is het wel dat de Vlaming in de toekomst “zal betalen, betalen, betalen!” Veelbelovend is anders.
Met verhitte debatten over dienstencheques, water- en gasfacturen, openbaar vervoer en zelfs kinderopvang, ontstond een kakofonie van verontwaardiging en zorgwekkende vooruitzichten. Maar wat is er van aan? Moet de Vlaamse werkmens écht gaan bloeden of probeert de oppositie ons bang te maken voor een financiële spookrijder die nog niet eens op de weg is?
Dienstencheques: een financiële boemerang
Het debat over de dienstencheques is uitgemond in een ware veldslag. Vanuit alle hoeken van het politieke spectrum klinkt de verontwaardiging als een donderslag. Zowel Open Vld, die zich nu voor het eerst sinds decennia op de oppositiebanken bevindt, als Groen en Vlaams Belang trokken van leer tegen de geplande prijsstijgingen. En terecht. Want de prijsstijging van één euro per dienstencheque die de regering aanvankelijk aankondigde, blijkt - volgense de oppositie - een ordinaire leugen te zijn. Egbert Lachaert (Open Vld) en Chris Janssens (Vlaams Belang) haalden het groot geschut boven en maakten duidelijk dat het eerder gaat om een verhoging van welgeteld drie euro. De eenvoudige rekensom? De prijs stijgt van 9 naar 10 euro, en daarnaast wordt de fiscale aftrek van 1,8 euro per cheque gewoon afgeschaft. Dat is in totaal bijna drie euro extra per cheque die rechtstreeks uit de portemonnee van de Vlaming verdwijnt.
Beslissen zonder afspraken
Lachaert ging nog een stap verder. “De regering heeft zelfs geen sluitende afspraken gemaakt met de dienstenchequebedrijven. Dat betekent dat zij binnenkort nóg wat extra euro’s op de cheques kunnen plakken als ze daar zin in hebben.” Een poetshulp die ooit betaalbaar was voor de Vlaamse middenklasse, dreigt nu een luxeproduct te worden. En dat terwijl slechts één euro van die drie euro uiteindelijk naar de lonen van poetshulpen gaat. De rest verdwijnt in de bodemloze put van de staatskas.
Minister-president Matthias Diependaele (N-VA) zat er niet mee. Zijn reactie? Kalm, bijna cynisch: “Het is nooit sympathiek om iets duurder te maken, maar de centen moeten van ergens komen.” Volgens hem is het huidige systeem te duur geworden: 1,6 miljard euro belastinggeld zou jaarlijks naar de dienstencheques vloeien. De besparingen die de regering nu wil doorvoeren, zouden worden geïnvesteerd in welzijn en onderwijs. Een pleister op een gapende wonde, vindt de oppositie, die vreest voor toekomstige prijsstijgingen.
Water, gas en... de bus?
De Vlaming mag nóg meer ‘financiële uitdagingen’ verwachten. Jos D’Haese (PVDA) is er als de kippen bij om het volk te waarschuwen: de facturen zullen de komende jaren “uit de lucht komen vallen”. De waterfactuur zal al snel met 30 euro per jaar stijgen, zogezegd om broodnodige infrastructuurwerken te financieren. Maar ook de gasfactuur lijkt binnenkort een forsere hap uit het gezinsbudget te nemen. Hoewel de details nog onduidelijk zijn, is de regering wel degelijk van plan om gas duurder te maken ten voordele van elektriciteit. Warmtepompen worden zo aantrekkelijker, maar de Vlaamse huishoudens betalen de prijs.
D’Haese had nog meer te zeggen. De prijzen voor openbaar vervoer dreigen eveneens de lucht in te schieten. De regering-Diependaele geeft De Lijn vanaf 2026 de vrijheid om tarieven naar hartelust aan te passen. Hoewel er hier en daar gesproken wordt over sociale correcties voor de zwaksten, is het gros van de Vlamingen overgeleverd aan wat een nachtmerrie van hogere prijzen dreigt te worden. Daar kon Groen zich helemaal in vinden? Zij haddenb ook enkele ‘dingetjes’ gevonden. De partij wees erop dat investeringen in De Lijn karig zullen zijn en vooral geconcentreerd in het eerste jaar. Daarna? “Nul over de hele lijn,” aldus Mieke Schauvliege (Groen).
Ondernemers mogen zich ook verwachten aan een financiële tik
Open Vld-parlementslid Maurits Vande Reyde trok fel van leer tegen de geplande verkeersbelasting op elektrische wagens. Van de 200.000 elektrische wagens die in Vlaanderen rondrijden, is het overgrote deel een bedrijfswagen. “De nieuwe taks zal vooral ondernemers treffen,” voorspelt Vande Reyde. Hoewel de regering het exacte bedrag nog niet heeft bevestigd, circuleert er een alarmerend cijfer van 700 euro per jaar per wagen. Een nieuwe kostenpost die de ondernemers in hun toch al belaste portefeuille mogen voelen.
Kinderopvang: duurder en ontoegankelijker
Tot slot was het de kinderopvang die de gemoederen verhitte. Groen en PVDA waarschuwen dat Vlaamse ouders binnenkort dieper in de buidel zullen moeten tasten voor kinderopvang. De zogenaamde kindkorting - die ouders nu een korting van bijna vier euro per dag oplevert wanneer ze meer dan één kind hebben - wordt afgebouwd. Dit betekent een fikse meerkost voor gezinnen, die kan oplopen tot wel 90 euro per maand. Vooral voor gezinnen met lagere inkomens, en ironisch genoeg ook voor de poetshulpen die Diependaele zo trots een euro loonsverhoging belooft, dreigt dit een harde klap te worden. “Ook zij zullen de pijn voelen,” aldus Lise Vandecasteele (PVDA).
De regering belooft dat deze maatregelen alleen gelden voor nieuwe ouders, en dat er 10.000 extra plaatsen komen. Maar de belofte dat de hogere inkomens een groter deel van de lasten zullen dragen, lijkt weinig geruststellend voor de gemiddelde Vlaamse ouder.
Conclusie: je portemonnee mag het ontgelden
De toon is gezet: als het aan de oppositie ligt, zal de Vlaamse burger de komende jaren meer dan ooit het gevoel hebben dat elke factuur een financiële mokerslag is. Van dienstencheques tot kinderopvang, van gas tot openbaar vervoer: het lijkt erop dat de regering-Diependaele werkelijk geen enkel domein onberoerd laat. Of dit alles noodzakelijk is, blijft voer voor discussie.
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
