“Waarom neemt Strep A zo snel toe - en hoe bezorgd zijn wetenschappers?” Als toptijdschrift Nature deze vragen stelt, dan weet je dat er iets ernstigs aan de hand is.
Nature: “De tragische dood van 13 kinderen (16 al vandaag, red.) in Engeland door Strep A en een ongewone stijging van het aantal gevallen in de herfst hebben onderzoekers op scherp gezet.”
"Bij mijn weten hebben we in deze tijd van het jaar nog nooit zo'n piek gezien, althans niet de laatste decennia", bevestigt microbioloog Shiranee Sriskandan van het Imperial College London aan Nature.
Een breed gedragen hypothese is dat gebrek aan blootstelling aan groep A streptokokken tijdens de lockdowns op het hoogtepunt van de COVID-19-pandemie impliceerde dat jonge kinderen geen immuniteit tegen de bacteriën hebben en dat ze nu zwaar in de problemen komen. Cru gesteld en een beetje kort door de bocht offeren we nu Emma van 5 jaar op om Maria van 92 toen gered te hebben.
Microbioloog Claire Turner van de Universiteit van Sheffield bevestigt: "Er zijn veel vreemde dingen die lijken te gebeuren na de lockdowns."
Strep A kan onder andere roodvonk veroorzaken. In Engeland wordt roodvonk zorgvuldig gevolgd en zijn artsen verplicht om gevallen te melden aan de gezondheidsautoriteiten. Tussen half september en half november waren er 4.622 meldingen van roodvonk in Engeland, vergeleken met een gemiddelde van 1.294 in dezelfde periode in de afgelopen vijf jaar. Veel meer dus.
Die cijfers tonen overigens niet de ware omvang van streptokokken A-infecties in het land, zegt Sriskandan. "Roodvonk is maar het topje van de ijsberg", zegt ze. "Het is een zeer zichtbare markering van wat er gaande is in de gemeenschap."
Ernstige streptokokken A-infecties kunnen zeer snel evolueren: in Nederland hebben volksgezondheidsfunctionarissen artsen aangespoord om verdachte gevallen onmiddellijk met antibiotica te behandelen, in plaats van te wachten op meer informatie, zegt Nina van Sorge. In Engeland wordt zelfs gedacht aan het preventief geven van antibiotica.
Als de huidige stijging verband houdt met pandemische maatregelen (social distancing, lockdowns, maskers), is de hoop dat gevallen in de komende jaren terugkeren naar hun normale seizoenspatronen, zodra de immuniteitsniveaus van de gemeenschap zijn versterkt, zegt van Sorge. "Ik zou oprecht hopen dat na deze golf kinderen opnieuw zullen zijn blootgesteld (aan Strep A), ze immuniteit zullen opbouwen - en dat is het."
Strep A werd ook al een probleem in Frankrijk, Spanje en ons land.