Er is goed en slecht wetenschappelijk nieuws over het nieuw coronavirus.
Toptijdschrift Science publiceerde deze week een interessant artikel: New SARS-CoV-2 variants have changed the pandemic. What will the virus do next? Het artikel bevat een duidelijke grafiek met de voorstelling van de varianten van het coronavirus.
De kaart laat zien dat het virus voorlopig niet in een bepaalde specifieke richting beweegt. Dat is het goede nieuws. Als het originele Wuhan-virus als een stad op de kaart staat, neemt het virus voorlopig enkel lokale treinen om de omgeving te verkennen, maar is het nog niet naar de volgende stad gereisd - nog niet. En dat is dan weer het slechte nieuws.
Er wordt al eens gesteld dat het virus minder gevaarlijk wordt met de tijd, maar dat is niet altijd het geval. Onderzoekers verwijzen naar de tweede golf van de Spaanse griep die zes keer dodelijker was dan de eerste golf.
Derek Smith, een evolutionair bioloog aan de Universiteit van Cambridge, werkt al tientallen jaren aan het visualiseren van immuunontduiking in het influenzavirus in zogenaamde antigene kaarten. Hoe verder uit elkaar twee varianten op Smith's kaarten staan, hoe minder goed antilichamen verbonden aan het ene virus beschermen tegen het andere. Smith heeft die aanpak gevolgd om de belangrijkste varianten van SARS-CoV-2 in kaart te brengen.
De nieuwe kaart plaatst de Alpha-variant (de Engelse,red) zeer dicht bij het oorspronkelijke Wuhan-virus, wat betekent dat antilichamen van de ene nog steeds de andere neutraliseren. De Delta-variant is echter verder weggedreven, ook al ontwijkt hij de immuniteit niet volledig. "Delta heeft dus meer kans om volledig gevaccineerde mensen te infecteren dan eerdere varianten. Het toont ook het mogelijke begin van een traject en dat is wat me zorgen baart", zegt bioloog Aris Katzourakis. Misschien heeft het virus daar wel de trein naar de volgende stad genomen.
Beta, dat voor het eerst in Zuid-Afrika verscheen, heeft het verst op de kaart gereisd. En Beta's pogingen om weg te komen hebben een prijs, omdat Delta het wereldwijd heeft overgenomen van Beta. "Het is waarschijnlijk zo dat wanneer een virus verandert om aan immuniteit te ontsnappen, het andere aspecten van zijn fitheid verliest," zegt Smith. Dat is dan weer goed nieuws.
Opvallend is dat geen enkele expert zich durft uit te spreken over de toekomst. Een van de specialisten gaf zelfs toe dat hij zich midden 2020 compleet vergist had over de evolutie van de coronacrisis. Fouten toegeven is trouwens een kenmerk van een echte wetenschapper.
