Is Omikron inderdaad ons vroeg kerstcadeau nu steeds meer blijkt dat de variant effectief minder ziekmakend is? In Engeland was er gisteren nog een felle discussie tussen experts over de variant. De enen wezen op de mildere vorm van de variant, de anderen op het groter groeivoordeel. En nog steeds is dus niet duidelijk wat het netto-effect van Omikron zal zijn op de ziekenhuisopnames.
De verklaring: de tegenstrijdige signalen van Omikron. Het licht staat op groen en rood tegelijk. Verwarrend. Automobilisten in het bijzonder en mensen in het algemeen zijn gewoon om binair te denken. Het is rood of groen (met oranje als tussenfase). In de wereld van de virussen is het iets complexer: Omikron is dus tegelijk rood, oranje en groen. Wat moet je dan doen? Gas geven of remmen? Gas geven en remmen tegelijk zoals onze politici eergisteren deden?
De verklaring zit in een interessante tabel van UK HSA. Onze Sciensano zou beter ook een dergelijke oefening maken. Meedoen aan de Slimste Mens is natuurlijk leuker. Omikron heeft een groeivoordeel tegenover Delta (zie onderaan). Het verklaart waarom steeds meer coronabesmettingen met deze variant zijn. Een groeivoordeel van een variant kan voor de mens wel goed zijn als de nieuwe variant minder gevaarlijk is voor ons. En Omikron is op zijn minst even besmettelijk als Delta. Onderzoek wijst eerder uit dat Omikron minstens twee keer zo besmettelijk is als Delta.
Nog een rood licht: Omikron slaagt erin om onze verdediging grotendeels te omzeilen. Dat is misschien niet zo erg voor jonge en gezonde mensen, maar wel voor de (zeer) oude populatie. En dan opnieuw een groen licht: volgens UK HSA is de ernst van de infectie inderdaad beperkter. Merk wel op dat de instelling weinig vertrouwen heeft in deze bevinding aangezien het recente informatie is. In de tabel van vorige week stond zelfs niets.
Alle elementen samen leveren een gigantische paradox op voor het beperkte brein van een politicus: op individueel niveau (microniveau) is Omikron allicht een goede zaak, maar door de grote aantallen zal Omikron allicht niet zo’n goede zaak zijn (macroniveau). Groen en rood tegelijk dus. Het verklaart waarom politici tilt slaan en de meest absurde beslissingen nemen zoals een piloot onlangs in Pakistan op de motoren landde. Omgaan met complexe en schijnbaar tegenstrijdige informatie is nooit de sterkste kant van de mens geweest. Dat wordt vandaag nog eens aangetoond.
Speelt ook mee: na twee jaar is er een zekere immuniteit in de bevolking, door natuurlijke besmettingen en vaccinaties. Vergeet niet dat 50 tot 70 procent van onze jonge kinderen meestal probleemloos Covid-19 heeft doorgemaakt en op die manier ook de rest van de bevolking mee beschermt. Het illustreert ook waarom gezonde kinderen geen dubbele injectie van Pfizer nodig hebben met het risico op hartproblemen.
Voorspellingen doen is moeilijk, zeker als het over de toekomst gaat, maar bij Omikron spelen minstens twee tegengestelde krachten. Op basis van een onderzoek van weken geleden al waaruit bleek dat het virus vooral in de bronchiën zit, zou groen kunnen winnen. Maar het is ook niet de eerste keer dat we ons vergissen en het is ook verre van zeker dat Omikron de laatste VOC (variant of concern) zal zijn. Misschien is deze variant enkel een milde tussensoort. (Tip: laatste zin negeren voor de lezers die morgen zorgeloos willen feesten onder de dampkap.)
