Enkele weken geleden was er heisa omwille van Amerikaans onderzoek naar het coronavirus.
De Amerikanen hebben er meer bepaald de spike (stekeleiwit) van de huidige Omikron-variant verbonden aan de oorspronkelijke Wuhanvariant van SARS-CoV-2. Het is een typisch voorbeeld van gain of function-onderzoek (GoF) en dan specifieker enhanced potential pandemic pathogen (ePPP) onderzoek.
Britse wetenschappers hebben gelijkaardig onderzoek uitgevoerd. Ze creëerden opzettelijk hybride coronastammen in volgens wetenschappers riskante experimenten die worden beoordeeld als 'spelen met vuur'.
Hamsters werden besmet met gemuteerde virussen, mengsels van de oorspronkelijke Wuhan-stam en delen van Omikron of Delta.
Gain-of-function onderzoek (GoF-onderzoek of GoFR) is onderzoek dat een organisme genetisch verandert op een manier die de biologische functies kan verbeteren.
Het artikel over dat Britse onderzoek werd al in mei van dit jaar gepost, maar werd nu pas opgepikt door Mail Online: The altered entry pathway and antigenic distance of the SARS-CoV-2 Omicron variant map to separate domains of spike protein.
Critici van dat onderzoek, uitgevoerd door Imperial College London, noemen het 'krankzinnigheid' en waarschuwden dat de laboratoriumproeven in theorie een nieuwe virale dreiging zouden kunnen ontketenen. Liefst 20 wetenschappers waren betrokken bij het project, waaronder zelfs iemand van het adviespanel SAGE van de regering.
Eerder deze maand combineerden academici van de Universiteit van Boston verschillende delen van de Omikron en de oorspronkelijke Wuhan Covid-stammen. Dat gebeurde in een biosafety level-4 lab.
Het Britse onderzoek werd uitgevoerd in een biosafety level-3 lab. Eén virus, zoals in het Boston-experiment, was de oorspronkelijke Wuhan-stam die Omikron-spike-eiwitten kreeg - de kleine structuur op het oppervlak van het virus dat het gebruikt om menselijke cellen te infecteren. De tweede was een Wuhan-stam met het spike-eiwit van de Delta-variant, waarvan analyses suggereerden dat het nog dodelijker was dan het oorspronkelijke type Covid.
Dr. Richard Ebright, een expert in moleculaire biologie die zich richt op het ontwikkelen van medicijnen voor de behandeling van infectieziekten, ziet weinig toegevoegde waarde in dat onderzoek omdat het onderzoek geen 'voorspelbare praktische toepassingen' heeft, en het ook een extreem hoog risico was voor weinig beloning.
'Dit is waanzin', vertelde hij aan de Mail Online. 'En vooral in termen van het risico van het veroorzaken van een nieuwe pandemische golf bij het per ongeluk of opzettelijk vrijgeven van de door het laboratorium gegenereerde virussen.'
Wetenschappers discussiëren nu of dit gain of function-onderzoek is, een beetje zoals de discussie over het geslacht van engelen.
"Het is moeilijk om de grens te trekken tussen "GoF" en ander onderzoek," zei professor Robert Dingwall. Hij zei echter dat dergelijke experimenten strakker moeten worden gecontroleerd, mogelijk op wereldwijde schaal.
Over de vraag of het onderzoek kan worden geclassificeerd als GoF, bevestigt ook professor François Balloux: 'Het is niet altijd gemakkelijk om te bepalen wat precies onder gain of function-onderzoek valt.’
