Hebben we straks dan toch een Vlaamse regering, of is het niet meer dan een verkiezingsstunt?
In de donkerste uren van de nacht heeft Vlaams formateur Matthias Diependaele (N-VA) samen met de onderhandelaars van Vooruit en CD&V eindelijk een akkoord bereikt over wat velen zien als de Achillespees van de Vlaamse regeringsonderhandelingen: het budget. Na eindeloze vergaderingen, frustrerende stiltes en intense discussies is het verlossende akkoord een feit. Victorie kraaien is nog wat vroeg, dit is nog maar het begin.
Het financiële fundament is gelegd
Diependaele, de man die sinds kort de touwtjes in handen heeft, sprak na afloop van een "strikt berekend budget". Het is volgens hem een "heel goed startpunt". Toch waarschuwt hij om niet te vroeg te juichen: "Er moeten nog heel wat knelpunten worden opgelost." De sfeer van euforie blijft dus voorzichtig, vooral nu er nog enkele zware dossiers op tafel liggen die makkelijk roet in het eten kunnen gooien. Maar, benadrukt hij, de tijd die al in deze onderhandelingen is gestoken, was zeker niet voor niets. De grondslagen zijn gelegd, nu is het een kwestie van de details op de juiste plaats te krijgen.
Sammy Mahdi: optimisme met een vleugje realisme
Bij CD&V-voorzitter Sammy Mahdi is de vreugde merkbaar, al blijft ook hij voorzichtig. "We zijn tevreden met het akkoord, maar we moeten nog een paar hordes nemen", aldus Mahdi. Hij verwijst hiermee onder andere naar het immer explosieve stikstofdossier, waar de landbouwsector met argusogen naar kijkt. "Alles wat landbouwbeleid betreft, is voor ons essentieel. We moeten perspectief bieden aan onze boeren," klinkt het vastberaden. Het is duidelijk dat Mahdi zich niet zomaar neerlegt bij een akkoord zonder duidelijke garanties voor de Vlaamse landbouwers. Zijn boodschap is glashelder: zolang dat dossier niet is afgerond, is er nog geen feeststemming bij CD&V.
Conner Rousseau: de strijder van Vooruit
Vooruit-voorzitter Conner Rousseau, jong en ambitieus als altijd, liet na de onderhandelingen optekenen dat er "hard gewerkt is aan een principieel akkoord". Met een blik vol vastberadenheid, stelde hij dat de inhoudelijke knelpunten de komende dagen verder uitgewerkt zullen worden. Rousseau is optimistisch: "We hopen deze week te kunnen landen." Met een flair die enkel hij kan dragen, lijkt hij vastbesloten om Vlaanderen snel een nieuwe regering te bezorgen. Maar ook hij weet dat er nog enkele valkuilen op de weg liggen, waaronder de beruchte stikstofdiscussie, die het politieke landschap al maandenlang in zijn greep houdt.
Een stikstofbom op het pad?
Het stikstofdossier, dat al eerder een Vlaamse regering op de rand van de afgrond bracht, blijft een lastig obstakel. De vraag blijft: hoe kan men het evenwicht vinden tussen ecologie en landbouw? Voor CD&V is het een kwestie van levensbelang, terwijl Vooruit vooral kijkt naar de bredere ecologische impact. Een duivels dilemma dat de drie partijen komende week moet zien te ontmijnen. Voorlopig lijken de gesprekken positief te verlopen, maar het blijft spannend. Eén verkeerde zet, en het hele kaartenhuis kan alsnog instorten.
Timing is alles
En dan is er de timing. De klok tikt genadeloos door, want traditioneel wordt in september de Septemberverklaring in het Vlaams Parlement voorgesteld. Diependaele had vandaag voor die taak moeten staan, maar zonder afgerond regeerakkoord schuift ook die verklaring voor onbepaalde tijd op. Toch geeft hij aan rustig voort te willen doen. "We gaan niets overhaasten," klinkt het voorzichtig. De deadline mag dan wel naderen, de formateur wil liever geen snelle, halfslachtige compromissen die de toekomst van de nieuwe Vlaamse regering onder druk kunnen zetten.
Het begin van een nieuw tijdperk?
Hoewel het budgettaire akkoord een belangrijke stap is, zijn de onderhandelingen verre van voorbij. Wat hier op het spel staat, is niet alleen een budget, maar ook het toekomstbeeld van Vlaanderen. Een toekomst waarin de stikstofkwestie, het welzijn van de boeren, en de economische haalbaarheid van milieumaatregelen centraal staan. Kan deze coalitie de laatste hordes nemen en eindelijk een werkende Vlaamse regering op de been brengen? Of struikelen ze alsnog over de lastige dossiers die al zo lang in de lucht hangen?
(Foto: Bert Van Den Broucke/Photo News)