Europa kan niet toegeven dat het heeft gefaald.
Spoetnik V werd destijds met veel gevoel voor drama aangekondigd als het eerste coronavaccin. Het Westen fronste de wenkbrauwen en deed het hele Spoetnik V-verhaal af als Russische propaganda. Toen Rusland op 5 december massaal begon te vaccineren, voelden vele Russen zich proefkonijnen omdat er nog geen definitieve data waren over de grootschalige fase 3 testen.
Maar nu publiceerde ‘The Lancet’ dat het Russische Spoetnik V-vaccin een effectiviteit heeft van meer dan 91 procent. Je kon het gejuich van de Russen tot in Brussel horen. Het zet de Europese Unie echter wel voor een moeilijke keuze. Het is duidelijk dat het niet vlotjes loopt met de door Europa gekozen vaccins. Er wordt te weinig geleverd en er rijzen vragen rond effectiviteit. De grote middelen werden ingezet om het AstraZeneca-vaccin geloofwaardigheid te geven. Ons land staat klaar om te prikken, maar het spul is er gewoon niet.
Europa kan moeilijk haar foute keuze toegeven en daarmee Rusland tot overwinnaar van de coronarace kronen. Er groeit dan ook kritiek op het vaccinatiebeleid van de EU. Spoetnik V lijkt nu een geschenk uit de hemel om de tekorten op te vullen, maar de EU kan niet toestaan dat de Russen er daardoor in zouden slagen om op de Europese markt door te dringen. Von der Leyen wil Poetin dit diplomatieke succes niet gunnen.
Europa staat daarmee voor de fundamentele vraag hoever het zijn toekomst kan laten afhangen van Rusland. De levering van vaccins is immers niet zomaar een commerciële deal, maar heeft ook geopolitieke implicaties.